Goto main content

Buurtwinkel betekent nieuw leven voor Oberney

Integratie Mijnen en andere wapens
Colombia

Sinds een mijnexplosie zijn lichaam zwaar havende, is werken op het veld onmogelijk voor Oberney. De voormalige Colombiaanse landbouwer startte daarom met de hulp van Handicap International een buurtwinkel op. Zo vergaart hij een inkomen en spaart hij een toekomst bijeen voor zijn twee kinderen, die zijn grootste motivatie zijn om vooruit te gaan in het leven. Met een lichaam vol mijnscherven is dat nooit zonder pijn.  

Oberney kijkt serieus voor zich uit terwijl zijn dochtertje met trieste blik over zijn schouder hangt en zijn zoontje eveneens voor zich uitstaart

Sinds een mijnexplosie zijn lichaam zwaar havende, is werken op het veld onmogelijk voor Oberney. De voormalige Colombiaanse landbouwer startte daarom met de hulp van Handicap International een buurtwinkel op. Zo vergaart hij een inkomen en spaart hij een toekomst bijeen voor zijn twee kinderen, die zijn grootste motivatie zijn om vooruit te gaan in het leven. Met een lichaam vol mijnscherven is dat nooit zonder pijn.  

Augustus 2013. In de westelijke gemeente Timba bewerkt Oberney het land, wanneer andere landbouwers naar hem toekomen en hem aansporen om deel te nemen aan een manifestatie. De inzet: meer rechten en betere prijzen voor de Colombiaanse boeren. Oberney, die twee kleine kindjes en een vrouw te onderhouden heeft, heeft daar wel oren naar en besluit een vergadering bij te wonen over een geplande wegblokkade. Wanneer hij zich op de dag van de manifestatie naar de blokkade op de grote baan begeeft, zet hij een noodlottige stap op een mijn. Een ontploffing volgt. Verder herinnert Oberney zich niets meer.

De nu 33-jarige Colombiaan werd na acht dagen coma wakker in het ziekenhuis. “Ik zag de dokter en de moeder van mijn kinderen naast mijn bed staan. Ik wilde naar hen toe bewegen, maar dat lukte niet. Mijn lichaam bewoog niet. Ik voelde niets.” Zijn trillende stem, het nerveuze gefrunnik aan zijn nagels en zijn blik naar beneden gericht spreken boekdelen.

Geluk bij een ongeluk

In tegenstelling tot vele andere mijnenslachtoffers die het ongeval overleven, heeft Oberney het geluk gehad dat hij geen been of arm verloor door de explosie. Wel moest hij meer dan twee maanden in het ziekenhuis verblijven om te herstellen van zijn kwetsuren, waaronder zware brandwonden.

Tijdens die periode kwam Beatriz Guerrero, psychologe en coördinatrice van Terra de Paz of de lokale partnerorganisatie van Handicap International, Oberney op het spoor. Zij zorgt tot op vandaag voor psychologische ondersteuning via praatgroepen voor mijnenslachtoffers. Oberney zegt veel kracht te putten uit de wisselwerking met andere overlevenden: “De praatsessies doen me echt goed. Op de momenten dat ik me slecht voel, zijn de anderen er om mij moed in te spreken, of omgekeerd. We geven elkaar hoop.”

Zijn zoon Juan (8 jaar) en dochter Camila (4 jaar) betekenen nog zijn grootste steun en toeverlaat. Tijdens ons gesprek wijken zijn kinderen amper van zijn zijde. Oberney toont zich tegelijk een geduldige papa met veel aandacht voor zijn jonge kroost. De liefdevolle interactie tussen de drie is mooi om zien. 

Het gezinsgeluk wordt bij momenten echter overschaduwd door een afwezige moeder. Zij verliet het gezin kort na Oberneys ongeval. “Ik moet zowel papa als mama zijn voor Juan en Camila”, zegt Oberney, met vochtige ogen intussen. “Sinds hun moeder er niet meer is, moet ik beide rollen vervullen. Dat doet soms pijn.”

Meer dan een inkomen

Maar de Colombiaan wil vooruit en daar zitten Juan en Camila voor iets tussen. Hij wil hen zo goed mogelijk opvoeden en beschouwt hen als zijn grootste motivatie.

De voormalige landbouwer twijfelde dan ook niet toen hij het voorstel kreeg om een buurtwinkel uit te baten, waarbij Handicap International de opstart ervan financieel zou steunen en workshops zou verzorgen over winkelbeheer. Door het mijnenongeval was het fysieke werk op het veld immers onmogelijk geworden: Oberneys lichaam zit nog steeds vol mijnscherven en de littekens op zijn arm en rug kunnen de soms ongenadige Colombiaanse zon niet verdragen.

Dankzij de winkel, die op 1 januari 2015 opende, kan Oberney nu terug een inkomen genereren en voor zijn familie zorgen. Maar dat is niet het enige voordeel van dit socio-economische project van Handicap International, legt coördinatrice Beatriz Guerrero uit.  

“Mijnenslachtoffers moeten vaak noodgedwongen stoppen met hun werk. Ze voelen schaamte, omdat ze niet meer productief zijn en hun verantwoordelijkheid tegenover hun familie niet meer kunnen waarmaken. Met een nieuwe job vinden ze ook hun eigenwaarde terug. Dat heeft een weerslag op de omgeving, die weer meer mens dan slachtoffer ziet. We stellen vast dat bij iedereen het besef groeit dat ook mensen met een beperking in staat zijn om een autonoom leven te leiden.”

Spaarbus

In Oberneys buurtwinkel gaan vooral rijst, suiker, bloem en koffie vlotjes over de toonbank. Hij koopt deze producten aan in de grote stad en laat ze overbrengen tot bij hem. Zijn verplaatsingen doet hij doorgaans te voet, omdat de bus over de hobbelige wegen voor ondraaglijk pijnlijke schokken zorgt in zijn lichaam.

Zelf heeft hij ook een oplossing bedacht: een motorfiets. Daarmee zou hij zich snel en comfortabel – want voorzichter en zachter dan een bus – kunnen verplaatsen. “Ik zou er vooral graag Juan en Camila mee naar school voeren. Nu wandel ik per dag tweemaal twee uur om hen naar school te begeleiden. En als de zon fel schijnt, doen mijn littekens na zoveel tijd te veel pijn en moet ik hen met iemand anders meesturen.”

Sinds de opening van zijn winkel slaagt Oberney erin om gedisciplineerd een bedragje opzij te zetten voor de aankoop van een motorfiets. Op het moment dat hij zijn spaarbus bovenhaalt als bewijs, komen voor het eerst een brede glimlach en pretoogjes tevoorschijn.

Meer over dit onderwerp

Economische ontwikkeling van lokale gemeenschappen in Venezuela
© M. Campos / HI
Integratie

Economische ontwikkeling van lokale gemeenschappen in Venezuela

Door de uitbreiding van hun kippen- en viskwekerij, verbetert de levenstandaard van Walter en zijn gezin en dragen ze rechtstreeks bij aan de economische stabiliteit van hun gemeenschap.

Twee jaar noodhulp in Oekraïne
© T. Nicholson / HI
Mijnen en andere wapens Noodhulp Revalidatie

Twee jaar noodhulp in Oekraïne

Handicap International biedt met haar goed uitgebouwde team onder meer revalidatiezorg en psychologische ondersteuning en speelt een belangrijke rol in de verdeling van hulpgoederen.

Nieuw hondenteam start met ontmijningswerk in Senegal
© A. Stachurski / HI
Mijnen en andere wapens

Nieuw hondenteam start met ontmijningswerk in Senegal

Vier Mechelse herdershonden krijgen hun laatste trainingen door onze Belgische partnerorganisatie APOPO. Binnenkort gaan ze landmijnen opsporen in de tropische regio Casamance.