De eenzaamheid van Aneth

In Laos kan zelfs de doodgewoonste handeling gevaarlijk zijn. De jonge Aneth moest dat helaas tot zijn schade en schande ondervinden. Hij werd blind en verloor een arm na een ontploffing, terwijl hij in de tuin aan het werken was. Hij was toen acht jaar.

Keongne, het dorp van Aneth, ligt op ongeveer dertig kilometer van Villabuly. De weg ernaartoe is in vrij goede staat: de mijnmaatschappij die de goud- en koperaders in de regio exploiteert, heeft de wegen vernieuwd om aan prospectie te kunnen doen. De weg is niet geasfalteerd, maar de auto’s en zelfs de vrachtwagens die erlangs rijden, hoeven niet te slalommen tussen de gaten in het wegdek. Toch is het voorzichtig rijden geblazen in de buurt van de dorpen, want buffels, geiten en pluimvee beschouwen de weg als hun domein en staren de voorbijrijdende voertuigen vol minachting aan alvorens hen met een air van verontwaardiging door te laten.

Keongne ligt in een prentkaartlandschap, en in de verte tekenen zich de beboste bergen af. De werkdag zit erop. Sommigen staan te praten voor hun deur. Vrouwen trekken samen met hun kinderen naar het dichtstbij gelegen waterpunt voor het avondbad. Te midden van dit rustige tafereel staat een kind in zijn eentje bij het venster: Aneth.

De papa komt dichterbij, terwijl de mama haar zoontje helpt om van de ladder te komen en hem op een vlakbij gelegen boomstronk zet. Het jongetje zegt al die tijd geen woord. Zijn blik verraadt een enorme droefheid, en op geen enkel moment tovert hij een glimlach op zijn gezicht. Hij houdt zijn ogen dicht en verbergt zijn linkerarm in zijn T-shirt.

Sonthai, zijn vader, is ongeveer dertig jaar. Samen met zijn vrouw Songlai heeft hij zeven kinderen. Het ongeval gebeurde in december 2005, bij de oom van Aneth in de naburige provincie Khammouane. Het jongetje was toen acht jaar. Vandaag is hij er elf.

“Ik was in de tuin van mijn oom aan het werken: ik maakte gaten in de grond om er groenten in te planten. Plots moet ik iets geraakt hebben. Wat er nadien gebeurd is, weet ik niet meer. Toen ik wakker werd, lag ik in het ziekenhuis van Savannakhet. Ik heb zelfs niet gezien waar ik tegen ben gebotst. Het ging allemaal zo snel…”

Het bewusteloze kind wordt eerst naar het gezondheidscentrum gebracht en dan naar het provinciale ziekenhuis van Savannakhet. De ontploffing maakt hem blind en de dokters moeten zijn linkerarm amputeren. Het was een moeilijk ontwaken: “Toen ik wakker werd in het donker, was ik doodsbang. Ik opende mijn ogen en probeerde te kijken waar ik was, maar ik kon niets meer zien. Ik was in shock.”

Aneth moet een tweetal weken in het ziekenhuis blijven, maar het leven is nooit meer zoals vroeger. Zijn vader vertelt: “Hij blijft de hele tijd thuis. Ik verzorg hem, samen met de andere gezinsleden: wassen, aankleden, eten geven, …”

De ouders zijn nochtans vol goede wil, maar weten niet goed hoe ze hun zoon kunnen helpen. Bovendien voelt Aneth zich elke dag eenzamer: “Ik blijf thuis bij mijn familie. Mijn broers en zussen laten me links liggen. Ik ben beschaamd omdat ik niet meer kan leven zoals mijn leeftijdgenoten. Mijn vrienden ben ik kwijt.”

Het blinde kind is ontredderd en weet niet hoe het zijn dagen moet vullen. “Ik weet niet waarmee ik me kan bezighouden, want ik ben blind. Ik weet niet of ik me in mijn eentje uit de slag kan trekken.” En niemand lijkt ervan overtuigd dat Aneth ooit zijn handicap zal kunnen overwinnen. Terwijl hij alleen al met een stok zonder hulp zou kunnen rondlopen in het dorp en zijn ouders hem met enkele eenvoudige tips beter zouden kunnen helpen.

Dit trieste verhaal bewijst echter vooral dat een kind dertig jaar na de oorlog nog altijd het slachtoffer kan worden van een bom, gewoon door zijn oom te helpen in de tuin. En dat er nog heel wat werk te doen is in Laos, alleen al om alle bommen en niet-ontplofte oorlogstuigen te verwijderen in bewoonde gebieden zodat de mensen niet meer met de angst op het lijf moeten rondlopen. Experts denken dat het nog ongeveer tien jaar zal duren voor het zover is. Jazeker, Handicap International zal Aneth kunnen leren om zich alleen uit de slag te trekken, ondanks zijn blindheid en zijn verloren arm. Maar het is essentieel om preventief te werken, zodat andere kinderen niet hoeven te lijden gewoon omdat ze ooit een familielid hebben geholpen in de tuin…