Handicap International in Oost-Timor

Catherine Gillet, programmadirecteur in Oost-Timor, geeft uitleg over de start van de acties in het land, dat geen aangepaste diensten voor mensen met een handicap heeft.

In februari 2012 heeft Handicap International in Oost-Timor een project opgestart. Het doel: de handicapsector versterken. “De noden zijn fundamenteel’, zegt Catherine Gillet, programmadirecteur in Indonesië (sinds 2012) en Oost-Timor. “Mensen met een handicap, vooral jonge meisjes en vrouwen, kijken aan tegen verschillende vormen van discriminatie en geweld.

Het is niet de eerste keer dat Handicap International naar Oost-Timor trekt. Tussen 2001 en 2003 waren de acties vooral gericht op de slachtoffers van de conflicten die in 2002, na de bezetting door Indonesië, tot de onafhankelijkheid van het land hebben geleid. In die periode heeft Handicap International de bestaande revalidatiecentra versterkt en loophulpmiddelen en noodhulpgoederen verdeeld. In 2003 lag de focus op opleidingen kinesitherapie en steun aan lokale ngo’s, die aan mensen met een handicap materiaal gaven om te revalideren.

Waarom heeft Handicap International besloten om opnieuw acties te organiseren in Oost-Timor?

“In 2011 hebben twee verkennende missie’s plaatsgevonden om de noden en mogelijke partnerschappen te identificeren. Vervolgens werd beslist om het programma in Indonesië uit te breiden naar Oost-Timor, om er in hoofdstad Dili een kantoor te openen en personeel aan te werven. Mensen met een handicap hebben in deze naoorlogse context (er loopt nog steeds een Vredesmissie van de Verenigde Naties) hulp nodig: ze krijgen te maken met tal van discriminaties, stigma’s en geweld. Vooral jonge meisjes en vrouwen worden benadeeld. Er is weinig geweten over de precieze levensomstandigheden van mensen met een handicap, vooral van wie in landelijke zone’s in het binnenland leeft, erg geïsoleerd, waar geloof en tradities nog heel belangrijk zijn.”

"Bijzondere of aangepaste diensten voor mensen met een handicap zijn er niet. In de gezondheidszorg en het economische of sociale leven bijvoorbeeld. Bijgevolg wordt in Oost-Timor absoluut geen rekening gehouden met de noden van mensen met een handicap. Vanuit de burgers zelf komen wel initiatieven, maar op dit moment zijn er in het land maar twee verenigingen voor mensen met een handicap, die nog niet veel slagkracht hebben. Ze kunnen de uiteenlopende uitdagingen niet aan. En de meeste organisaties die actief zijn binnen het domein van handicaps, vanuit de overheid of de burgermaatschappij, hebben onvoldoende capaciteiten en technische kennis om problemen gelinkt aan handicaps het hoofd te bieden.”

Wat voor acties ondernemen jullie?

"Het land krijgt regelmatig af te rekenen met natuurrampen (aardverschuivingen, overstromingen, vloedgolven enzovoort). De aanpak van natuurrampen wordt dus een belangrijk thema. Binnen dat domein hebben we al projecten ontwikkeld, in Bangladesh bijvoorbeeld. Uit de twee verkennende missies in 2011 volgde ook dat we belangrijk werk voor de boeg hebben om de rechten van mensen met een handicap en inclusief onderwijs te promoten.”

"In februari zijn we een partnerschap aangegaan met de belangrijkste organisatie voor mensen met een handicap, het RHTO (Ra’es Hadomi Timor Oan). We hebben een vierdaagse opleiding geörganiseerd over de mogelijkheden voor mensen met een handicap om aan de verkiezingen deel te nemen. Organisaties van en voor mensen met een handicap, vertegenwoordigers van de Verenigde Naties en de Nationale Kiesraad waren aanwezig. In het eerste semester van 2012 vinden twee belangrijke verkiezingen plaats, de presidents- en parlementsverkiezingen.