Goto main content

Interview: Is de Haïtiaanse maatschappij Inclusief?

Integratie
Haïti

Interview met Claire Perrin Houdon, coördinator integratie

Portret van Claire

Interview met Claire Perrin Houdon, coördinator integratie

1/ U bent coördinator van de cel 'Integratie' die projecten verenigt rond toegankelijkheid, vooral van vervoer, openbare en private gebouwen, maar ook van diensten, werkgelegenheid enzovoort. Is de Haïtiaanse maatschappij inclusief?

"Ik ben 2 jaar geleden in Haïti aangekomen, 1 jaar na de aardbeving van 2010. Sinds de aardbeving is de houding ten aanzien van mensen met een handicap, vooral van mensen met een lichamelijke handicap, veranderd. Vroeger werd een handicap vaak gelinkt aan een probleem bij de geboorte. Mensen met een handicap hadden minder toegang dan anderen tot onderwijs, werkgelegenheid enzovoort. Sinds de aardschok zijn de Haïtianen zich ervan bewust dat dit iedereen kon overkomen, op eender welk moment en tot welke sociale klasse je ook behoort.

Mensen die een gewone opleiding hebben genoten in scholen en universiteiten, en die een leidende functie uitoefenden, werden gekwetst en lopen het risico op een handicap. Deze mensen zijn het levende bewijs dat iemand met een handicap tot evenveel in staat is als iemand anders, dat hij kan werken. Dus ja, de houding is vooral veranderd ten aanzien van mensen met een lichamelijke handicap, niet echt ten aanzien van mensen met een mentale of zintuigelijke handicap."

"Wat betreft de Haïtiaanse staat hebben de president en zijn vrouw laten blijken zich te willen inzetten voor mensen met een handicap. Zo zijn er een aantal initiatieven die verandering brengen. De staatssecretaris van Integratie van mensen met een handicap heeft onlangs een jobbeurs georganiseerd. Hij heeft er eveneens op aangedrongen om het nationale beleid inzake werkgelegenheid te laten herzien, zodat het strookt met de nieuwe, in 2012 aangenomen wet inzake de integratie van mensen met een handicap. Die wet bepaalt dat 2% van de werknemers mensen met een handicap moeten zijn. De private sector hinkt niet achterop. Onlangs heeft een textielfabriek verbouwingen uitgevoerd om haar gebouwen toegankelijk te maken voor mensen met een handicap. En meer recentelijk heeft de ministeriële vergadering van CARICOM plaatsgevonden. De Caribische economische gemeenschap die 15 landen verenigt, heeft een tweedaagse georganiseerd rond de integratie van mensen met een handicap. Handicap International was uitgenodigd. Al die initiatieven zijn veelbelovende ontwikkelingen voor een evolutie van de Haïtiaanse samenleving naar een meer inclusieve maatschappij."

2/ In welke domeinen is er nog veel werk voor de boeg?

"Voor mij is het continuüm wat betreft vervoer een van de sleutels voor een inclusieve maatschappij (tussen thuis en alle andere plaatsen waar de mensen heen willen). Daar moet rond gewerkt worden. Dat impliceert dus toegankelijk openbaar vervoer, vooral in een maatschappij waar veel mensen niet over de middelen beschikken om een eigen voertuig te kopen. Als vervoer niet toegankelijk is voor mensen met een handicap, zullen ze alle moeite van de wereld hebben om naar afspraken te gaan, zoals naar een revalidatiecentrum, maar ook om vrienden te ontmoeten, om te gaan werken, om naar gebedshuizen te gaan enzovoort. Nochtans zijn dit ontmoetingsplaatsen die helpen om de eenzaamheid te doorbreken."

"Het vervoer in Haïti is een nachtmerrie voor iedereen en dus zeker voor mensen die minder mobiel zijn. De taptaps (bussen) zitten steeds propvol en niemand besteedt echt aandacht aan anderen. Niet meer aan mensen met een handicap dan aan anderen. Misschien maken ze een kleine uitzondering voor zwangere vrouwen. Mijn collega, bij wie een bovenste ledemaat werd afgezet, zei me dat hij bang is om een taptap te nemen tijdens de spitsuren, omdat hij zich moeilijk kan vasthouden en hij schrik heeft om zijn evenwicht te verliezen en te vallen als hij opzij geduwd wordt. Het vervoer moet dringend toegankelijk gemaakt worden, want de stad is gebouwd op een berghelling."

"4 jaar na de aardbeving staan er nog talrijke projecten op til, ofwel om wijken te renoveren, ofwel om openbare gebouwen te bouwen. Er is nog veel werk voor de boeg om universele toegankelijkheid op te nemen in al deze projecten. Het zou jammer zijn mocht dit niet lukken. Samen met het staatssecretariaat zijn we een platform aan het vastleggen rond toegankelijkheid, dat de programmaverantwoordelijken voor de heropbouw bijeenbrengt om advies te geven over de toegankelijkheid in de bouwsector."

“Parallel hiermee zet een van mijn revalidatiecollega's technische opleidingen op touw die worden afgesloten met kwalificaties en pleit ze voor de integratie van revalidatie in het nationale gezondheidsplan. Bovendien ondersteunt ze lokale organisaties in de productie van aangepaste rolstoelen voor kinderen met hersenverlamming, de productie van protheses voor bovenste ledematen en de daarmee verbonden ergotherapeutische activiteiten.
Revalidatie en toegankelijk zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden."

3/ Wat is de rol die Handicap International kan spelen op vlak van inclusie?

"Er zijn veel actoren die onze expertise vragen om hun steunsysteem inclusief te maken. Ze willen dat we hen begeleiden om een gepast antwoord te bieden aan mensen met een handicap en hun families. Dit is ook het geval bij CARE en Concern bijvoorbeeld. Zij hebben onze hulp ingeroepen in het kader van hun project om mensen die op de vlucht zijn geslagen na de aardbeving ergens anders onder te brengen. Vandaag leven nog ongeveer 172.000 mensen in de kampen, onder wie minstens 900 mensen met een handicap. Het doel van deze projecten is om vluchtelingen te helpen bij het vinden van een onderkomen. Wij treden op om ervoor te zorgen dat de gekozen woningen de zelfredzaamheid en de sociale deelname van mensen met een handicap zo veel mogelijk bevordert.”

Meer over dit onderwerp

Economische ontwikkeling van lokale gemeenschappen in Venezuela
© M. Campos / HI
Integratie

Economische ontwikkeling van lokale gemeenschappen in Venezuela

Door de uitbreiding van hun kippen- en viskwekerij, verbetert de levenstandaard van Walter en zijn gezin en dragen ze rechtstreeks bij aan de economische stabiliteit van hun gemeenschap.

Cholerabestrijding in een door bendegeweld geteisterd Haïti
© HI
Gezondheid Noodhulp

Cholerabestrijding in een door bendegeweld geteisterd Haïti

Al sinds eind 2022 wordt Haïti geplaagd door een cholera-epidemie. Ondanks de diepe crisis waarin het land zich momenteel bevindt, zet Handicap International haar preventiecampagne voort.

‘Om een inclusieve samenleving te bouwen, moet je starten met inclusief onderwijs’
© J. Labeur / HI
Integratie

‘Om een inclusieve samenleving te bouwen, moet je starten met inclusief onderwijs’

Sandra Boisseau, experte bij Handicap International, over de aanpak en het belang van inclusief onderwijs.