Syrische crisis: een uitzonderlijk moedig jongetje van 3 jaar

De 3-jarige Yamen raakte bedolven onder een muur en is verlamd van zijn heupen tot aan zijn voeten.  Hij wordt verzorgd door Handicap International in de Bekavallei, in Libanon. Handicap International heeft zijn familie ook de nodige uitrusting gegeven om zich te beschermen tegen de strenge winter in de Bekavallei.

Het is middag, maar de zon staat al laag aan de hemel. Voor de vierde opeenvolgende dag trekken donkere sneeuwwolken over de bergen naar de Bekavallei. Ondanks het slechte weer brengen Mohamad, kinesitherapeut van Handicap International, en Rana, sociaal assistente, de begunstigden een bezoekje. Samen helpen ze ongeveer 100 vluchtelingen die allen een blijvende handicap hebben opgelopen of die momenteel herstellen van hun verwondingen.

Er zijn geen officiële vluchtelingenkampen in Libanon om de ongeveer 860 000 Syriërs[i] op te vangen die er hun toevlucht zoeken. De mensen die het zich kunnen veroorloven, huren een appartement of een huis, waar ze elkaar soms met twaalf of meer verdringen in één enkele kamer. Andere mensen zoeken onderdak in onbewoonde gebouwen of verblijven in wankele tentjes gemaakt uit plastiek en ijzeren platen. Om deze bijzonder kwetsbare vluchtelingen op te vangen begeeft het personeel van Handicap International zich naar zeer afgelegen gebieden langs wegen die niet aangeduid zijn en dient het vaak te voet zijn weg te vervolgen.

Het dagelijkse leven van Yamen

Na even te hebben rondgedwaald in de sobere straten van een onafgewerkte woonwijk parkeren Mohamad en Rana zich nabij het gebouw waar de 3-jarige Yamen en zijn familie een schuilplaats hebben gevonden. De familie van Yamen is eind oktober 2013 naar Libanon gevlucht, nadat het jongetje ernstig gekwetst raakte door een muur die instortte tijdens een bombardement. Hij raakte verlamd van zijn heupen tot aan zijn voeten. Iedere week doet Mohamad samen met Yamen revalidatieoefeningen om hem opnieuw te leren lopen. Rana tracht extra middelen en diensten te verkrijgen voor de familie. Op die dag delen ze wintermateriaal uit om hen te helpen de barre temperaturen te doorstaan.

Het team, geladen met dekens en warmwaterflessen, steekt een wankele zelfgemaakte brug over om het gebouw van drie verdiepingen te bereiken. Bevroren voetafdrukken op de beijzelde trap wijzen de weg naar de tweede verdieping, waar de familie woont. De moeder van Yamen heet hen welkom. De raamloze kamer wordt verlicht door de gaskachel die Mohamad en Rana hebben meegebracht bij hun vorige bezoekje. Vroeger had de familie enkel een campingvuurtje om zich warm te houden.

Yamen ligt in elkaar gedoken bij de kachel. Hij zit tegenover Mohamad en Rana, maar zijn sombere blik dwaalt af. Hij is kalm en onbewogen. Hij heeft meer leed gezien en meegemaakt in zijn korte leven dan de meeste mensen ooit zullen meemaken.

Zo vastberaden

Mohamad neemt Yamen in zijn armen en begint zijn benen te masseren. Hij wrijft over zijn spieren om een hevige samentrekking, die erger wordt door de kou, te verzachten. Rana roept zijn naam en raakt zijn gezicht aan om hem weer naar de realiteit te brengen. Langzaamaan begint hij met zijn tenen te bewegen. Uiteindelijk komt er een verlegen lach op zijn gezicht en kijkt hij Mohamad recht in de ogen.

Yamen gaat zitten en trekt zich vervolgens recht door zich vast te klampen aan de vingers van Mohamad. Nadat hij meermaals is opgestaan en is gaan zitten waggelt hij enkele keren heen en weer tussen de kinesitherapeut en zijn vader. Hij slaagt er zelfs in om enkele seconden alleen rechtop te blijven staan.

De moeder van Yamen legt zijn giechelende zusje van 13 maand en zijn vrolijke broertje van 5 jaar het zwijgen op. Ze zijn gefascineerd door het plastieken etiket van de warmwaterflessen, dat een krakend geluid maakt als het op een bepaalde manier verfrommeld wordt. Het is maanden geleden dat ze nog iets hebben gezien dat zo hard op een stuk speelgoed lijkt.

Vervolgens plaatst Mohamad een minilooprek, dat de familie kreeg van Handicap International, voor de neus van Yamen. Yamen neemt het vast en dankzij enkele luide aanmoedigingen zet hij zich weer rechtop. Hij duwt het verder, zet een kleine stap en vervolgens een andere. Een beweging die enkele minuten eerder onmogelijk leek.

Na enkele stappen zakt hij in elkaar. Maar zonder te jammeren staat hij weer op en begint hij opnieuw. Hij houdt vol en gaat zo vijfmaal de kamer volledig rond. Zijn familie kijkt verbaasd toe. Zo jong en zo veel meegemaakt, maar toch zo vastberaden.

Een zorgzame familie

"Sinds hij revalidatieoefeningen doet met Handicap International is hij veel sterker geworden", bevestigt de vader van Yamen. "Vroeger bleef hij de hele dag op de grond liggen, maar nu verplaatst hij zich alleen en speelt hij zelfs met de andere kinderen."

De vader van Yamen neemt actief deel en begeleidt zijn zoon bij de dagelijkse kinesitherapieoefeningen die Mohamad hem heeft aangeleerd. Hij past dezelfde technieken toe bij zijn eenjarige dochtertje, dat geboren is met spina bifida. Zij lijkt echter al vastberaden om zich rechtop te zetten en om haar broertjes te vervoegen. Handicap International ziet erop toe dat ook zij de gespecialiseerde zorg krijgt die ze nodig heeft.

Aan het einde van de sessie nemen Mohamad en Rana afscheid en trotseren ze de kou om naar de warme auto te gaan die klaarstaat. Ze moeten nog vijf patiënten bezoeken deze namiddag.