Streven naar een politieke verklaring tegen bombardementen op burgers

Tijdens een belangrijke VN-bijeenkomst over ontwapening begin oktober en een vergadering over de praktijk van het bombarderen van burgers, zal Handicap International ijveren voor een politieke verklaring die het bombarderen van burgers aan banden legt. Anne Héry, advocacymanager voor Handicap International, licht het belang hiervan toe. 

Wat is de bedoeling van de VN-bijeenkomst die binnenkort plaatsvindt? 

Anne Héry: “De Algemene Vergadering van de VN telt zes Comités, een soort van uitgebreide werkgroepen, met elk met hun eigen specialiteit. In oktober komt het Eerste Comité, dat bevoegd is voor ontwapening en internationale veiligheid, bijeen voor een één maand durende sessie. Het Comité zal discussies houden, de aandacht van de Algemene Vergadering op bepaalde punten vestigen en aanbevelingen doen.” 

Waarom neemt Handicap International deel aan deze VN-bijeenkomst?

“Voor onze organisatie is dit een uitgelezen moment om in dialoog te gaan met de lidstaten. Zij die het verdrag van Ottawa tegen antipersoonsmijnen en het verdrag van Oslo tegen clustermunitie nog niet hebben ondertekend, zullen we aansporen om tot actie over te gaan. Historisch gezien zijn dit twee belangrijke domeinen voor Handicap International. Daarnaast zullen we ook het problematische gebruik van explosieve wapens in dichtbevolkte gebieden aankaarten via ons recente rapport ‘Qasef: Escaping the bombing’, waarin we de link leggen tussen bombardementen op burgers in het Syrische conflict en Syrische volksverhuizing.”

De problematiek van bommen op burgers wordt ook nog apart behandeld?

“Naast de VN-bijeenkomsten nemen we begin oktober ook deel aan een vergadering van een groep experten over het gebruik van explosieve wapens in dichtbevolkte gebieden. Op initiatief van Oostenrijk werkt een twaalftal overheden sinds een jaar aan een politieke verklaring om deze praktijk te veroordelen, het lijden van de burgers te erkennen en hulpverlening aan de slachtoffers na te streven. Zo'n politieke verklaring is een belangrijk streefdoel voor Handicap International: we beogen dat op termijn een maximum aantal overheden zich zal scharen achter de verbintenissen in de verklaring en deze zal ondertekenen.”

Hoever staan we wat deze politieke verklaring betreft?

“We zitten nu nog in de allereerste fase waarbij er naar een akkoord wordt gezocht over de voornaamste punten van de tekst. Het is best een ingewikkelde fase die vele maanden, zelfs jaren, kan duren. Moet de politieke verklaring bijvoorbeeld vragen aan staten om explosieve wapens ‘niet langer te gebruiken’ in woongebieden of om ‘het gebruik te vermijden’? Nemen we verplichtingen op in de verklaring op het vlak van slachtofferbijstand? Deze discussiefase is cruciaal, want hier worden de basisverbintenissen voor staten gelegd. De inhoud van de tekst kijken we nauw na en we geven deskundige input, gebaseerd op onze ervaring op het terrein en de kernrol die we eerder speelden het ontstaan van de verdragen van Ottwa en Oslo.”

Wat streeft Handicap International na met de verklaring? 

“Handicap International wil dat er een einde komt aan het gebruik van explosieve wapens in dichtbevolkte gebieden, vooral aan het gebruik van wapens waarvan de impact een heel brede straal betreft. We lobbyen ervoor dat dit duidelijk naar voor komt in de tekst van de verklaring en oefenen ook druk uit op de staten in die zin. Daarnaast willen we dat de verklaring sterke verbintenissen bevat rond de hulp aan slachtoffers.”

Hoe schat u de slaagkansen in van dit opzet?

“Ik ben ervan overtuigd dat we alle staten hiertoe zullen kunnen overhalen. De bijeenkomst van het Eerste Comité geeft ons een enorm forum om ons te richten tot staten van overal ter wereld over de problematische bombardementen op burgers en het gebruik van explosieve wapens in woongebieden. We willen hen bewustmaken hierover. Er zijn dringend concrete, politieke maatregelen nodig om het verschrikkelijke conflict in Syrië en het geweld waaronder de mensen lijden te stoppen. Ook met onze petitie creëren we druk en bouwen we aan een zekere geloofwaardigheid wanneer we staatsdelegaties interpelleren over dit onderwerp.”