Cholerabestrijding in een door bendegeweld geteisterd Haïti

De golf van besmettingen die nu al meer dan een jaar door het land spoelt, blijft aanhouden en eist veel slachtoffers. Handicap International voorziet ondersteuning- en preventieactiviteiten, in samenwerking met de lokale gemeenschap, zodat de hulp ook iedereen bereikt die het nodig heeft. Maar de situatie in Haïti is allesbehalve stabiel. Sinds de moord op president Moïse belandde het land in een gewelddadige machtstrijd tussen de regering en verschillende bendes.

Als reactie op de cholera-epidemie in Haïti heeft Handicap International in verschillende departementen van het land acties opgezet. Eén van deze departementen is 'Centre', waar tussen 1 en 18 september 2023 meer dan 600 gevallen werden geregistreerd. In amper tien dagen heeft de organisatie er meer dan 1.400 woningen ontsmet door ze te reinigen met chloor. Daarnaast werden meer dan 11.000 mensen bewustgemaakt rond de manier waarop de ziekte wordt overgedragen en hoe besmettingen vermeden kunnen worden.

Handicap International heeft drie chloorpunten geïnstalleerd zodat de bewoners zelf hun water kunnen behandelen en drinkbaar kunnen maken. Om de hygiëne te verbeteren en besmettingen via fysiek contact te vermijden werden op 9 plekken installaties voorzien waar bewoners hun handen kunnen wassen. Om dit alles in goede banen te leiden werden verschillende personen van de lokale gemeenschap opgeleid.

Ten slotte heeft Handicap International ook een aantal essentiële producten verdeeld om cholera te bestrijden. Zo heeft de organisatie de inwoners van besmette gemeenschappen voorzien van ongeveer 4.300 speciale stukken desinfecterende zeep voor de handen, meer dan 200.000 waterontsmettingstabletten en 4.000 zakjes met rehydratatiezout, waarmee de meeste besmettingen kunnen worden genezen.

Besmettingen voorkomen

Lozame Loransta, weduwe en gezinshoofd, woont met haar zes kleinkinderen in Croix-des-Bouquets, ten noordoosten van Port-au-Prince. Ze kreeg een hygiënekit en kan gebruik maken van de preventieve maatregelen die Handicap International in april 2023 in haar gemeente heeft geïmplementeerd.

Voor Loransta was de dagelijkse toegang tot drinkwater een ware beproeving. Omdat ze zelf niet meer uren kan stappen om water te halen, moest ze op haar kleinkinderen rekenen. Elke dag legden ze kilometers af, enkel voor water. Door geldgebrek kon Loransta niet altijd de nodige producten kopen om het water te behandelen, waardoor de gezondheid van haar familie telkens opnieuw gevaar liep.

"Ik kreeg hygiënekits van Handicap International die me hielpen om besmettingen te voorkomen. Ik heb ook geleerd hoe ik het water moet behandelen en hoe ik water moet bewaren om andere ziektes te voorkomen. Handen wassen is nu een integraal onderdeel van onze dagelijkse gewoonten, hoewel er nog steeds problemen zijn met de watervoorziening. Ik wil alle leden van het team bedanken die mijn familie tijdens deze moeilijke periode hebben gesteund. Dankzij jullie steun heb ik mijn geliefde kleinzoon kunnen redden en zijn andere besmettingen binnen de familie voorkomen," - Lozame Loransta

Croix-des-Bouquets van water van voldoende kwaliteit voorzien was geen evidentie: van de 4 waterpunten in de gemeente was slechts één bron goed beschermd tegen besmetting. Handicap International moest dus emmers water met chloortabletten behandelen om de meeste virussen en bacteriën in het drinkwater te elimineren en verdere besmetting te voorkomen.

Epidemie verergerd door een grotere crisis

Cholera wordt overgedragen via besmet water of voedsel. Het wordt voornamelijk veroorzaakt door onvoldoende sanitaire voorzieningen, overbevolking en onvoldoende toegang tot drinkwater. Het kan ernstige diarree en uitdroging veroorzaken met de dood tot gevolg als het niet snel wordt behandeld. Het eerste geval van deze nieuwe choleragolf werd gemeld in Haïti in oktober 2022. Sindsdien heeft de epidemie een ravage aangericht. Tussen 1 januari 2023 en 15 november 2023 zijn er volgens een rapport van het coördinatieorgaan voor de bestrijding van cholera in Haïti maar liefst 72.032 verdachte gevallen gemeld, waaronder 1.079 sterfgevallen.

Bovendien is de humanitaire situatie in het land sinds begin 2023 aanzienlijk verslechterd. Gewapende bendes zijn verantwoordelijk voor ongekend geweld, waardoor mensen gedwongen worden thuis te blijven of te vluchten. Het dagelijkse leven, onderwijs en gezondheidszorg is volledig ontwricht. Deze situatie maakt de cholera-epidemie nog erger: water- en sanitaire systemen zijn ontregeld, bendes blokkeren de hoofdwegen en verhinderen de aanvoer of distributie van drinkwater. Mensen trekken rond en moeten op zoek naar tijdelijke, overvolle en slecht georganiseerde huisvesting, wat kan leiden tot een toename van de besmetting. Tegen deze achtergrond is het gebrek aan toegang tot drinkwater schrijnend en is het, ondanks de inspanningen van nationale en internationale spelers, moeilijk voor hulp om degenen die het het hardst nodig hebben te bereiken.

In deze uitdagende context hebben de activiteiten van Handicap International tussen januari en november 2023 meer dan 150.000 mensen via huis-aan-huis sessies bewustgemaakt rond goede hygiënepraktijken en meer dan 280.000 mensen bereikt via grootschalige bewustmakingscampagnes. Ongeveer 6.400 hygiënekits, bestaande uit zeep, ontsmettingstabletten en rehydratiezout, werden verdeeld. Daarnaast zijn 120 gemeenschapsleiders en gezondheidswerkers getraind in epidemiologisch toezicht. Tot slot zijn er in totaal 24 tijdelijke chloorpunten geïnstalleerd op waterpunten met een hoog risico in gebieden waar cholera is uitgebroken, waarvan 13.500 mensen hebben geprofiteerd.