Drie ontmijners in Puerto Concordia. | © J. M. Vargas / HI
Nee, ontmijnen is geen typisch mannenberoep. Dat bewijzen Tatiana, Leanys en hun collega's van het ontmijningsteam in het Colombiaanse Puerto Concordia. Van de 37 medewerkers uit het team zijn er 22 vrouwen. De meesten zijn afkomstig uit de regio en willen maar één ding: grond teruggeven aan de lokale gemeenschap.
Het dorpje Puerto Concordia ligt pal in het midden van Colombia, zo'n 300 km ten zuidoosten van hoofdstad Bogotá. Het is daar dat de 26-jarige Tatiana Patiño et de 21-jarige Leanys Garizao zich 2 jaar geleden bij het ontmijningsteam van Handicap International hebben gevoegd. Na een twee maand durende opleiding praktijk en theorie, sporen ze nu elke dag het terrein af, op zoek naar explosieve overblijfselen van de burgeroorlog.
“Ik zet me in om ervoor te zorgen dat de dromen van vele mensen, zowel kinderen als volwassenen, niet verloren gaan door een explosief", zegt Leanys. "Ik wil een Colombia dat vrij is van van explosieven, waar we allemaal zonder angst kunnen rondlopen en ons vrij kunnen bewegen."
Tatiana en Leanys wonen ook zelf in Puerto Concordia. Tatiano met haar twee kinderen Guadelupe en Juan Diego. Leanys met haar 3-jarige zoon José Alejandro. Voor beide vrouwen zijn het hun kinderen die voor een groot deel van hun motivatie zorgen. Via hun werk bezorgen ze hen een toekomst zonder dreiging. “Ik wil dat mijn kinderen, net als alle kinderen in dit land, door de natuur kunnen wandelen zonder bang te moeten zijn voor een explosief", legt Tatiana uit. "Het feit dat ik deel uitmaak van het team dat dit land bevrijdt en anderen de veiligheid biedt om in alle rust te kunnen rondwandelen, maakt me trots en stelt me in staat om een voorbeeld te zijn voor mijn kinderen."
Nauw overleg met lokale bevolking
De ontmijningsoperaties van Handicap International worden uitgevoerd in nauw overleg met de lokale gemeenschappen.Daarom rekruteert de organisatie er niet enkel ontmijners, maar ook zogenaamde 'verbindingspersonen'. Mery en Janeth zijn twee vrouwen die erg gewaardeerd worden binnen hun gemeenschap. Zij zorgen ervoor dat de lokale bevolking wordt betrokken en zelfs geraadpleegd bij alle stappen van het ontmijningsproces. Dankzij Mery en Janeth kunnen de gemeenschappen mee beslissingen maken, delen ze hun kennis van het terrein, kunnen prioriteiten worden doorgegeven en worden ze op de hoogte gehouden van de vooruitgang van het project.
In 2022 werden beide vrouwen gealarmeerd door een van de bewoners van Puerto Concordia, Jhon García. De landbouwer had iets wat leek op een explosief teruggevonden achter zijn huis. Een ontmijningsteam kon ter plaatse komen en een geïmproviseerd explosief neutraliseren dat op slechts 50 meter van zijn huis was begraven. "Ik voel me weer veilig nu. Ik ben begonnen met het bewerken van nieuwe terreinen en ben gestart met het planten van maniok', vertelt Jhon.
Zes explosieven vernietigd
Sinds het begin van de ontmijningsoperaties van HI in Puerto Concordia in 2022 heeft Handicap International 1.055 m² land ontmijnd. Daarbij hebben ze zes explosieven ontdekt en vernietigd. In de hele regio werd al 9.153 m² land veilig teruggegeven aan de lokale bevolking.
Het ontmijningsproject in het departement Meta in Colombia wordt gefinancierd door het Office of Weapons Removal and Abatement van het Bureau of Political-Military Affairs (PM/WRA) van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken. In Colombia voert Handicap International ontmijningsoperaties uit in de departementen Antioquia, Chocó, Tolima, Meta en Cauca.
