Lokale revalidatiezorg in de lift in Haïti

Toen een zware aardbeving Haïti trof in 2010, werd pijnlijk duidelijk hoe groot het tekort was aan kinesitherapeuten en andere revalidatietechnici in het land. Maar sinds Handicap International een opleiding tot revalidatietechnicus organiseerde, is er grote verandering op til: 72 studenten werden op 27 augustus 2015 gediplomeerd en zijn klaar om de revalidatienoden in hun land te beantwoorden.

Op 12 januari 2010 stierven in Haïti meer dan 200.000 mensen en raakten 300.000 mensen gewond door een aardbeving die het land met volle kracht trof. 15% van de bevolking – dat is 1,5 miljoen mensen – bleef achter met een handicap. Handicap International stelde vast dat 2.000 tot 4.000 mensen nood hadden aan een prothese. Tegelijk waren er maar dertien Haïtianen die opgeleid waren tot kinesitherapeut, van wie de meerderheid dan nog eens in het buitenland woonde.

Kennis doorgeven via opleiding

Om het gebrek aan lokale competenties in de revalidatiezorg het hoofd te bieden, startte Handicap International in 2012 met een opleiding voor revalidatietechnici in Port-au-Prince. "De studenten konden kiezen tussen twee afstudeerrichtingen: revalidatietechnicus [1] en orthoprothesist. In respectievelijk 1,5 en 2,5 jaar leerden de studenten protheses te ontwerpen en herstellen en kinesitherapeuten te ondersteunen. Ze moesten ook in verschillende ziekenhuizen en revalidatiecentra een praktische stage lopen onder begeleiding van een mentor, om de alledaagse werkelijkheid van het beroep te ervaren en daarmee te leren omgaan", verduidelijkt Albert-Philip Buger D'Haem, directeur van Handicap International in Haïti.

Professionele sprinkplank

Op 27 augustus 2015 kregen 72 studenten - van 19 tot 40 jaar - hun diploma. Er waren meer dan 200 genodigden aanwezig op de proclamatie, waaronder leden van het Haïtiaanse Ministerie van Gezondheid en Bevolking, leden van het Amerikaanse Bureau voor Internationale Ontwikkeling (USAID) en het Franse Bureau voor ontwikkeling (AFD), familieleden van de afgestudeerde studenten en de pers.

"Voor velen van hen was dit de eerste keer dat er speciaal voor hen een evenement georganiseerd werd. Deze opleiding is een echte professionele springplank voor de studenten: van de 22 orthoprothesisten die net afgestudeerd zijn, zijn er al tien aan het werk en twee zijn trouwens aangeworven in een ziekenhuis van Artsen Zonder Grenzen Frankrijk, in Cité Soleil. Tijdens de proclamatie legden de studenten hun eed af door een gospellied te zingen. De trots straalde van hun gezichten af, ook van die van hun ouders. Het was erg ontroerend", vertelt Albert-Philip Burger D'Haem.

Samenwerking met de overheid

Maar daarmee is het werk niet af, volgens Burger D’Haem: "We moeten blijven ons doel nastreven: de competenties in de revalidatiesector in Haïti op lange termijn versterken in samenwerking met de overheid". En dat gebeurt op meerdere manieren.

Zo steunt Handicap International sinds januari 2014 zes ziekenhuizen en drie revalidatiecentra. [2] Daarnaast probeert Handicap International sinds augustus 2015 de competenties te verbeteren van revalidatietechnici die het beroep uitoefenen zonder ooit een opleiding te hebben genoten. Er werden ook uitwisselingsfora en modules voor afstandsonderwijs (e-learning) opgericht om zo de competenties in de sector beter op elkaar af te stemmen. Tot slot heeft Handicap International een nauwe samenwerking uitgebouwd met het Haïtiaanse Ministerie van Gezondheid en Bevolking, met de bedoeling het beroep van revalidatietechnicus een officële status toe te kennen en opleidingen te valideren. "We zijn nog maar halverwege, maar we zijn alvast goed begonnen”, besluit Burger D’Haem.

[1] In samenwerking met de universiteit van Don Bosco, in Salvador

[2] Versterking van competenties in het beleid, de human resources, reorganisatie van de infrastructuur, enz.