“Ebolastrijd nog niet gewonnen"
Nathalie Derrien is net terug uit Sierra Leone, waar ze de noodhulpacties van Handicap International coördineerde. Ze praat over haar ervaringen en over de situatie in het land dat vandaag het meest getroffen wordt door de epidemie.
Nathalie Derrien is net terug uit Sierra Leone, waar ze de noodhulpacties van Handicap International coördineerde. Ze praat over haar ervaringen en over de situatie in het land dat vandaag het meest getroffen wordt door de epidemie.
De ebolacrisis boezemt veel mensen angst in. Wat bracht jou ertoe om naar de crisishaard te gaan en mee te helpen aan een humanitaire noodhulpactie?
Toen ik vertrok, wilde ik vooral de missie in goede banen leiden en mensen helpen, maar ergens was ik ook nieuwsgierig. Ik wilde begrijpen wat er echt aan de hand was. Er heerst inderdaad heel wat ongerustheid over ebola, vooral voor mijn vertrek was dat het geval. Vreemd genoeg bleek die angst veel minder aanwezig in de landen die door de epidemie getroffen zijn. De mensen zijn niet echt bang. Ze lijden vooral onder de zeer dwingende maatschappelijke verplichtingen die ze dagelijks ervaren. De inwoners kunnen geen normaal leven leiden, omdat ze zeer strikte gezondheidsprotocollen in acht dienen te nemen. Ze mogen dus niet in contact komen met elkaar en mogen ook niet gaan en staan waar ze willen. Hysterie rond ebola heb ik niet gemerkt, toch niet in mijn directe omgeving. Ik kon eigenlijk in alle rust mijn werk doen.
Je was ter plaatse op het moment dat voor het eerst een duidelijke daling van het aantal nieuwe besmettingsgevallen werd vastgesteld. Leidde dat tot een andere werkwijze?
Dat nieuws deed iedereen heel goed in elk geval. Het brengt hoop, waar de inwoners van de getroffen landen echt nood aan hebben. Na bijna een jaar van opofferingen zijn ze opgelucht om vast te stellen dat hun inspanningen eindelijk hun vruchten afwerpen. Maar in Sierra Leone zijn er nog te veel gevallen om onze actie ingrijpend te veranderen. Momenteel nemen we deel aan de bewustmakingscampagne die in heel het land georganiseerd wordt, om ervoor te zorgen dat iedereen de preventieboodschappen ontvangt. Onze boodschappen zijn voornamelijk gericht op mensen die in een sociaal isolement verkeren, mensen met een handicap of mensen met andere moeilijkheden die hen verhinderen de informatie te ontvangen. Deze mensen lopen een nog groter risico om besmet te worden en het is zeker niet het moment om minder aan preventie te doen. Zolang het aantal ebolagevallen niet tot nul herleid is, is de strijd nog niet gewonnen. We moeten ons allemaal blijven inzetten.
Welke ervaring tijdens deze ebolacrisis zal je bijblijven?
Ik zal vooral de sereniteit en het verantwoordelijkheidsgevoel onthouden waarmee de bevolking deze enorme uitdaging aanpakt. Buitenstaanders hoorden vooral over incidenten tussen gemeenschappen en interventieteams, terwijl er weinig aandacht was voor het feit dat zoveel burgers véél moed opbrengen om met de ebolacrisis om te gaan. Het is een zeer bijzondere situatie. We moeten een oplossing bieden op grote schaal met enorm veel beperkingen, maar moeten ook trachten om paniek of opstand te vermijden.
Verschilde deze humanitaire actie van de vorige waarin je betrokken was?
Een verschil tegenover mijn vorige ervaringen was het dat ik me inzette voor iets wat men eigenlijk niet ziet. We zien de plannen en controlepunten en voelen dat de epidemie aanwezig is, maar desondanks gaat het leven voort. Met beperkingen weliswaar, maar het gaat voort. De 'vijand' is er, maar tegelijkertijd is hij gewoon onzichtbaar. We werken op basis van indicatoren die informatie geven over de evolutie van een ziekte die zich rondom ons uiteindelijk eerder latent manifesteerde.
Hoe voelt je terugkeer in je thuisland, Frankrijk?
Zeer goed. Het is een vermoeiende missie geweest en ik ben blij dat ik even terug op adem kan komen. Familie en vrienden zijn ook zeer blij om me weer in hun armen te kunnen sluiten. Ze begrijpen dat ik geen gevaar ben voor hen. Ze weten dat ik niet besmettelijk ben zolang ik geen symptomen vertoon. Als coördinator die niet rechtstreeks in contact kwam met de zieken, is het risico om besmet te worden bovendien zeer klein. Verder val ik terug in een aantal oude gewoontes die ik vergeten was, zoals mijn collega's en vrienden een kus geven. Hoewel het wel degelijk twee verschillende werelden zijn, verloopt de overgang zeer vlot.
Nathalie Derrien werkte van november 2014 tot februari 2015 als coördinatrice van de noodhulpacties van Handicap International in Sierra Leone. Voordien voerde ze missies uit voor Handicap International in Haïti (2009 en 2010), in Pakistan (2011), in de DRC (2012) en in Mali (2013).