Goto main content

Gezocht: politieke wil

Integratie
België

Gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs. Het is de vierde van 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen, die tegen 2030 verwezenlijkt zouden moeten zijn. We legden Valentina Pomatto, Inclusive Development Advocacy Manager bij Handicap International, enkele vragen voor naar aanleiding van de Educaid-conferentie die eind oktober plaatsvond.

Welke impact heeft de crisis op een kind zoals Saiful? Het vergde behoorlijk veel inspanningen om hem terug naar school te laten gaan en om zijn leerkrachten op te leiden.

Welke impact heeft de crisis op een kind zoals Saiful? Het vergde behoorlijk veel inspanningen om hem terug naar school te laten gaan en om zijn leerkrachten op te leiden. | © Nicolas Axelrod-Ruom /HI

Wat is die Educaid-conferentie?

Educaid is een netwerk van Belgische actoren die betrokken zijn bij onderwijsprogramma’s in het kader van internationale samenwerking. De digitale Educaid-conferentie van dit jaar richtte zich op inclusief onderwijs, of onderwijs dat aan de noden van elk individu – zonder uitzondering - beantwoordt.

Ondanks het gegeven dat de regeringsvorming nog maar net rond was, kwam Meryame Kitir, de minister van Ontwikkelingssamenwerking, de conferentie afsluiten. Ze benadrukte het belang van inclusief onderwijs en de relevantie ervan in haar beleidsplan. Dat stemt me wel tevreden.

Wat onthoud je nog?

De conferentie was heel internationaal, met bijdragen van over de hele wereld. Onze organisatie werd bijvoorbeeld vertegenwoordigd door Subekshya Karki, adviseur inclusief onderwijs in Nepal. Zij hield een pleidooi om sectoroverschrijdend te werken. Eenvoudig uitgelegd: als we willen dat een kind met een beperking vooruitgang boekt op school, moeten we de vele barrières wegnemen waar dat kind mee te maken heeft. Die barrières bevinden zich ook buiten de schoolomgeving: slechte gezondheid, nood aan revalidatiezorg, armoede … 

De discussies rond gender waren ook zeker een hoogtepunt. Genderkwesties worden steeds vaker geïntegreerd in ons werk. Wat gebeurt er bijvoorbeeld wanneer een meisje met een beperking ook opgroeit in een context waar vrouwen steevast worden gediscrimineerd? Wanneer een kind ook bij een onderdrukte etnische groep hoort, of wanneer het kind asiel zoekt? 

We denken daarbij overigens vaak aan meisjes, maar bij vluchtelingen in Libanon en Jordanië zien we bijvoorbeeld dat vooral jongens minder onderwijskansen krijgen, omdat ze worden ingezet als werkkrachten. 

Ten slotte heb ik enorm genoten van de presentatie ‘Onderwijs als de grote gelijkmaker’ van Kira Boe van Oxfam IBIS. Kort samengevat: als we de ongelijkheden in onze maatschappij willen aanpakken, hebben we via onderwijs de meeste kans op slagen. Boe eindigde met een treffend citaat van Julius Nyerere: "Onderwijs is geen manier om aan armoede te ontsnappen. Het is een manier om armoede te bestrijden."

Hoe moet het nu verder?

We willen nu in dialoog gaan met de nieuwe regering en aanbevelingen doen over de te nemen stappen om inclusief onderwijs daadwerkelijk te implementeren binnen de Belgische ontwikkelingssamenwerking. 

De komende weken en maanden dienen daar perfect voor. De nieuwe regering moet haar richting, strategie en visie nog bepalen. Als we bepaalde boodschappen willen overbrengen, moet dat nu gebeuren. Verder is het voor ons ook een goed venster om de nieuwe besluitvormers te leren kennen, en andersom voor hen om het maatschappelijk middenveld te ontmoeten.
 

Krijgt inclusief onderwijs genoeg internationale ondersteuning?

De steun neemt toe, mede dankzij de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) die een raamwerk bieden, maar er is nog veel ruimte voor verbetering. Donoren zorgen wel voor financiering, maar alles gaat dikwijls in één grote ‘onderwijspot’. Investeren in onderwijs is fantastisch, maar we hebben ook een specifieke financieringsstroom nodig voor onderwijs voor kinderen met een beperking en andere kwetsbare groepen. Anders zal de kloof vergroten.

Zoals het er nu voor staat, zullen we de doelstellingen van SDG 4 niet halen tegen 2030. We hebben enkel dit decennium om onze inspanningen te vergroten. Maar het kan! Investeren in personen met een beperking is altijd een goede investering.

Heeft de coronacrisis de onderwijskansen van kwetsbare kinderen beïnvloedt?

De coronacrisis heeft de ongelijkheden vergroot. Voor kinderen met een beperking gaat afstandsonderwijs gepaard met extra drempels (online, via de radio of ander educatief lesmateriaal). Meisjes lopen bovendien het risico dat ze thuis voor de huishoudelijke taken worden ingezet en niet de kans krijgen om te studeren, en dat ze helemaal niet meer terugkeren naar school.

Naar school gaan, betekent ook toegang tot voedzame maaltijden, sociale bescherming, enzovoort. Zeker voor kinderen met een beperking zijn dat noodzakelijke diensten.

Heeft HI al stenen kunnen verleggen in de rivier?

HI heeft wereldwijd al veel overheden begeleid om inclusievere onderwijsplannen op te stellen, ook nu, tijdens de coronacrisis. Op lokaal niveau werken we met ouders, gemeenschappen, maatschappelijke werkers, revalidatie-experts … omdat ze allemaal een rol te vervullen hebben. We proberen de vele factoren van uitsluiting aan te pakken en zo te komen tot een meer inclusief onderwijs voor iedereen!

Gepubliceerd op: 23 oktober 2020

Meer over dit onderwerp

Economische ontwikkeling van lokale gemeenschappen in Venezuela
© M. Campos / HI
Integratie

Economische ontwikkeling van lokale gemeenschappen in Venezuela

Door de uitbreiding van hun kippen- en viskwekerij, verbetert de levenstandaard van Walter en zijn gezin en dragen ze rechtstreeks bij aan de economische stabiliteit van hun gemeenschap.

‘Om een inclusieve samenleving te bouwen, moet je starten met inclusief onderwijs’
© J. Labeur / HI
Integratie

‘Om een inclusieve samenleving te bouwen, moet je starten met inclusief onderwijs’

Sandra Boisseau, experte bij Handicap International, over de aanpak en het belang van inclusief onderwijs.

Mahamat woont in een kamp voor ontheemden in Tsjaad. Dankzij Handicap International kan hij naar school.
HI
Integratie Noodhulp

Mahamat woont in een kamp voor ontheemden in Tsjaad. Dankzij Handicap International kan hij naar school.

Mahamat (niet zijn echte naam) is 13 jaar oud. Hij ontvluchtte zijn dorp voor gewapende bendes en leeft sindsdien in een kamp voor ontheemden in Kousseri, aan de oevers van het Tsjaadmeer.