Hongersnood in Afrika: een expat getuigt

“Elke dag bereiken 1.300 uitgeputte Somalische vluchtelingen het kamp in Dadaab. Vaak hebben ze 300 tot 400 km in de hitte afgelegd. Kinderen met een handicap worden vervoerd in een kruiwagen.” Bernard Franck, Belgische kinesist voor Handicap International, ziet de noden in het grensgebied elke dag toenemen.

Humanitaire organisaties luiden al langer dan vandaag de alarmbel: in de hoorn van Afrika veroorzaakt een hongersnood – de ergste sinds 1991 – een regelrechte ravage.. Somalië is het zwaarst getroffen, maar de hongersnood laat zich ook voelen in Kenia, Ethiopië, Djibouti, Sudan en Oeganda.

Handicap International werkt al sinds 1997 in de kampen rond het kleine dorp Dadaab op de grens van Somalië met Kenia. De organisatie geeft er directe hulp aan mensen met een handicap en helpt ook andere organisaties: we zorgen dat mensen met een handicap ook daar toegang hebben tot basiszorg (drinkbaar water, sanitair, …) Al vele jaren ontvangen de kampen Somaliërs die een land in chaos ontvluchten.

Bernard Franck werkt sinds 2009 als technisch coördinator voor revalidatieprogramma’s in Kenia en Somalië. Hij is ook adviseur revalidatie voor Ethiopië en Zuid-Sudan. Hij is even terug in Europa voor hij eind augustus terugkeert naar Kenia. Hij vertelt dat de ploegen van Handicap International met zwaar leed worden geconfronteerd.

“Tijdens de voorbije acht maanden, vanaf oktober 2010, is het aantal mensen dat Somalië ontvlucht en zich in de kampen komt vestigen, toegenomen. Sinds juni merken we echt een veelbetekenende  piek; elke dag ontvangen we ongeveer 1.300 nieuwe vluchtelingen. Vandaag leven er 380.000 mensen in Dadaab – onder wie 20.000 mensen met een handicap (handicaps van allerlei aard). We verwachten dat er eind dit jaar 500.000 mensen zullen zijn. Maar de huidige kampen zitten al helemaal vol. De mensen die toestromen, moeten zich buiten de kampen installeren, ze hebben dus geen sanitair. Ze creëren onderdak met wat ze vinden en zoeken hun toevlucht in de schaduw van enkele bomen of onder plastic zeilen.”

“Die mensen zijn volledig uitgeput, uitgehongerd en uitgedroogd. Ik herinner me een mama die een tiental dagen had gestapt. Haar vijftienjarige zoon, een jongen met een handicap ten gevolge van hersenverlamming, had ze vervoerd in een kruiwagen. Ze had 300 à 400 km afgelegd, in de hitte, de kruiwagen voortduwend in het zand. Veel mensen met een handicap komen hier in een kruiwagen of op de rug van iemand. Eens de vluchtelingen hier zijn, storten ze vaak in terwijl ze staan te wachten. Of ze zitten roerloos op een stuk karton. Maar er zijn er ook veel die de reis niet overleven; ze sterven van de honger, van vermoeidheid of van de dorst. Velen onder hen zijn kinderen…”

“Handicap International is uiteraard niet de enige ngo ter plekke. Onze aandacht

gaat vooral naar de meest kwetsbare mensen: oudere mensen, mensen met een handicap, kinderen zonder ouders, geïsoleerde mensen, … We zorgen ervoor dat zij niet worden gediscrimineerd op het moment dat de noodhulp wordt verdeeld.

De organisatie is momenteel in Kenia om na te gaan of er, naast het soort hulp dat we al bieden, nog een andere vorm van steun nodig is. Het team onderzoekt de noden in Dadaab en in een transitkamp aan de Somalische kant van de grens waar 10.000 mensen verblijven.”

De situatie vraagt een dringende reactie.

“Aangezien het aantal vluchtelingen de voorbije maanden zo sterk was gestegen, zijn wij al begonnen met het rekruteren van nieuwe hulpverleners, dit om beter te kunnen beantwoorden aan de noden. Maar vandaag moeten we ons team nog uitbreiden.  En ook de fondsen moet omhoog zodat we alle mogelijke hulp kunnen bieden. Want ik ben helaas bijna zeker dat de vluchtelingenstroom nog niet meteen zal afnemen. Integendeel…”