“Kwetsbaren vaak vergeten in noodhulpsituaties”

Om de noodhulpacties van andere humanitaire actoren inclusiever te maken, neemt Handicap International sinds september 2014 deel aan het project ‘Age & Disability Capacity’ in een consortium met zes andere humanitaire organisaties. [1] Ricardo Pla Cordero, technisch medewerker inclusie bij de noodhulpacties van Handicap International, legt de noodzaak hiervan uit.

Wat wil het project ‘Age & Disability Capacity’ bereiken?

Ricardo Pla Cordero: ‘Age & Disability Capacity’ of kortweg ADCAP is een project van drie jaar met als doel de capaciteit van de humanitaire organisaties te versterken om hun noodhulpacties inclusief te maken. [2] Het is de bedoeling dat ze personen met een beperking of ouderen beter kunnen bereiken wanneer ze noodhulp bieden.

Waarom vallen deze mensen nu vaak uit de boot bij noodhulpacties?

RPC: De humanitaire organisaties beschikken niet altijd over de nodige competenties om personen met een beperking of ouderen te identificeren en op te nemen in hun noodinterventies. Ze slagen er in de eerste plaats vaak niet in deze mensen op te merken, waardoor ze dus onmogelijk hun behoeften kunnen onderzoeken of obstakels uit de weg kunnen helpen die de toegang tot noodhulp belemmeren.

Wat maakt hen zo onzichtbaar?

RPC: Een handicap is een immens taboe in veel landen. Veel ngo’s ondervinden moeilijkheden om in contact te komen met personen met een beperking of om überhaupt te weten te komen dat ze bestaan.

Wanneer een ngo een nieuw project opzet in een bepaalde regio, gaat men vaak van huis tot huis om de inwoners en hun behoeften te identificeren. Maar vraag aan een gezinshoofd of hij een kind met een beperking heeft en het antwoord is nee. Zelfs als het tegendeel waar is.

Wat kunnen we hieraan doen?

RPC: Om op het vorige voorbeeld terug te komen: vraag aan datzelfde gezinshoofd of iemand in zijn omgeving moeilijkheden heeft om zich te verplaatsen, om te communiceren, enzovoort … en er is er al een veel grotere kans op een positief antwoord. Op die manier kunnen we er op korte termijn toch in slagen om de behoeften te identificeren van een persoon met een handicap, die door het heersende taboe eigenlijk verborgen wordt gehouden voor de buitenwereld.

In theorie proberen hulpverleners iedereen te helpen zonder te discrimineren, maar in werkelijkheid blijkt dit dus zeer moeilijk. Neem bijvoorbeeld een voedselbedeling, waarbij een vrachtwagen wordt uitgeladen en zakken rijst worden uitgedeeld. Eenvoudig en efficiënt. Ten minste: voor de mensen die bij de bedeling geraken, zij die er informatie over hebben gekregen, die de zak kunnen vervoeren … Hoe kunnen mensen met een handicap, ouderen, slechthorenden of slechtzienden dit allemaal doen?

Hoe probeert het consortium de humanitaire wereld concreet meer inclusief te maken?

RPC: Wij hebben een eerste versie van een handboek opgesteld met normen die het mogelijk maken om personen met een beperking en/of ouderen volwaardig te betrekken in noodhulpacties en om hun diensten voor iedereen toegankelijk te maken. [3]

Daarnaast hebben we een online opleidingsplatform voor ngo’s gecreëerd – dat zich ook nog in een testfase bevindt – en een sensibiliseringsdocument dat wijst op de problemen die een hogere leeftijd of een beperking met zich kunnen meebrengen in noodsituaties.

Tot slot zetten we verschillende 'inclusiemedewerkers' in bij proefprojecten van ngo's in Kenia en in Pakistan. Dankzij hun feedback zullen we ons handboek kunnen aanpassen en updaten indien nodig.

[1] Christian Blind Mission, DisasterReady.org, Handicap International, HelpAge International, het internationale Rode Kruiscomité, Oxford Brookes University en RedR U.K.
[2] De term „inclusief“ wordt gedefinieerd als elke actie, elk programma of elk beleid dat rekening houdt met de behoeften van personen met een beperking.
[3] http://www.hiproweb.org/uploads/tx_hidrtdocs/Minimum_Standards_Age_DisabilityInclusion_July2015.pdf