"Zones met explosieven kunnen zich verplaatst hebben"

Honderdduizenden rondslingerende explosieven vormen een grote bedreiging in Syrië. Voornamelijk in het noordwesten, waar de vijandelijkheden voortduren.

Zones met explosieven kunnen zich verplaatst hebben

"Het is zeert waarschijnlijk dat een groot deel van de explosieven die rondslingeren in gebouwen, straten en rivieren, verplaatst zijn. De schade aan basisinfrastructuur, zoals stedelijke gas-, elektriciteits- en watervoorzieningen, wordt nog onderzocht, maar we zien nu bijvoorbeeld al dat de instorting van de Al Taloul-dam, op het platteland van Idlib in Noord-Syrië, in combinatie met het stijgende water van de Orontes-rivier, heeft geleid tot de overstroming van sommige dorpen. Het stijgende water kan explosieven verplaatst hebben naar gebieden waar explosieven al werden ontruimd of waar geen explosieven of munitie te vinden was.

In het noordwesten van Syrië trof de aardbeving een bevolking die al zeer kwetsbaar was door de 12-jarige oorlog. 90% van de bevolking in de provincie Idlib is door het conflict ontheemd geraakt en leeft onder meer in voorlopige kampen (Trtworld 09/12/2021). Vóór de aardbeving woonden in Aleppo, Hama, Idlib en Latakia al meer dan 3,7 miljoen ontheemden, van wie velen in precaire omstandigheden, zonder goede toegang tot sanitaire en hygiënische voorzieningen. In augustus 2022 zijn deze vier gouvernementen ook nog eens getroffen door een cholera-epidemie, met het grootste aantal gevallen in Idlib."

Risico voor ontheemden

"Door de omvang van de schade zijn de overlevenden van de aardbeving gedwongen hun huizen te verlaten en, uit angst voor nieuwe aardbevingen en naschokken, naar open gebieden getrokken die mogelijk verontreinigd zijn door explosieven. Anderen hebben vanwege de intense kou besloten hun intrek te nemen in beschadigde gebouwen waar mogelijk explosieven liggen onder het puin van eerdere gevechten. Reddingswerkers, die zich niet altijd bewust zijn van het gevaar van deze explosieven en wanhopig op zoek zijn naar mensen die onder het puin liggen, riskeren hun leven tijdens deze zoektocht. Het is absoluut noodzakelijk dat de bevolking wordt gesensibiliseerd over deze gevaren.

Terreinen die zijn aangeduid om slachtoffers te begraven, tijdelijke kampen of faciliteiten te bouwen en humanitaire hulp te verdelen, moeten eerst geanalyseerd worden om zeker te zijn dat er geen explosiegevaar is.

Werken in stedelijke gebieden met ingestorte of gedeeltelijk verwoeste structuren is technisch veeleisend. Er moet rekening worden gehouden met secundaire risico's; lekkend gas, elektriciteitskabels en giftige industriële chemicaliën, gebouwen met instortingsgevaar en de dreiging van explosieven maken dit soort operaties zeer moeilijk."µ

Mensen redden en puin ruimen

In het noordwesten van Syrië zijn er maar een beperkt aantal graafmachines aanwezig, dus veel reddingswerk gebeurt met de hand. Het risico op ongevallen is daarom groot. Reddingswerkers zijn namelijk gefocust op het vinden van overlevenden, niet op het lokaliseren van explosieven. Ze moeten weten wat het risico is, hoe explosieven eruit zien en wat ze moeten doen om het risico tot een minimum te beperken.

Bij het vinden van een verdacht object moeten de werkzaamheden gestaakt worden. Wat zou u doen als u een explosief vindt terwijl eronder nog mensen vastzitten. Tot ontploffing brengen gaat dus niet. Verplaatsen? Dan bestaat het risico dat het ontploft en dat je overlijdt of gewond geraakt, alsook de mensen die vastzitten in het puin. Dit zijn zeer complexe en gevaarlijke situaties. Er moeten deskundigen ingezet worden om te helpen bij deze reddings- en opruimoperaties.

Handicap International verspreidt sensibiliseringsberichten over de risico's van explosieven bij het ruimen van puin en het werken aan gedeeltelijk verwoeste gebouwen. Zo hopen we de risico's tot een minimum te beperken."