"De meest geavanceerde, dodelijke en vernietigende wapens die ik al heb gezien"

"Ik ben naar Oekraïne vertrokken op verzoek van een regionaal ziekenhuis in Dnipro. Zij hadden iemand nodig om hun verplegend revalidatiepersoneel op te leiden bij de behandeling van oorlogswonden. Meer specifiek tijdens de eerste fase van de verzorging van patiënten met meervoudige verwondingen door ontploffingen."

"Aangezien ik reeds gewerkt heb in gelijkaardige omstandigheden wist ik hoe ik me als revalidatiespecialist moest voorbereiden op een bezoek aan een conflictgebied. Ik wist dat ik kon rekenen op de volledige steun van mijn collega's bij Handicap International, mijn familie en mijn vrienden. Maar voor de realiteit waarmee ik werd geconfronteerd toen ik in Oekraïne aankwam, het besef wat de bevolking dag en nacht moesten doorstaan en nu nog doorstaan, daar bestaat geen volledige voorbereiding voor."

"Toen ik de grens tussen Roemenië en Oekraïne overstak, begon de realiteit pas echt door te dringen. Via het nieuws was ik op de hoogte dat mensen dagenlang in de rij stonden aan de grens om het land te verlaten. Ik vroeg me af wat ze denken en voelen, wetende dat de meeste mannen het land niet mogen verlaten. Ik stelde me zelf de vraag hoe ik me zelf in zo'n situatie zou voelen. Zou ik zelf kunnen vluchten en mijn vader achterlaten? Zou ik kunnen vertrekken met mijn familie, terwijl mijn schoonbroers zouden moeten achterblijven, zonder te weten wat er met hen zou gebeuren."

"We zetten onze reis verder. Naarmate we verder oostwaarts trokken, werden de controleposten talrijker."

De meedogenloze realiteit van de oorlog

 

"Doorheen onze reis in Oekraïne, viel me het contrast op tussen enerzijds de inwoners van steden en dorpen, die ondanks de voortdurende dreiging van raketaanvallen, door konden gaan met hun leven, en anderzijds de plaatsen die echt in overlevingsmodus waren gegaan door de meedogenloze realiteit van de oorlog. Ik moest telkens opnieuw denken aan mijn woonplaats in Schotland, waar we rustig en veilig leven zonder te beseffen hoeveel geluk we hebben. Ik heb het grootste respect voor de veerkracht van de door deze oorlog getroffen mensen."

Dnipro, de stad waar Gaëlle werkte, is het logistieke centrum voor humanitaire hulp in Oekraïne geworden. Daarnaast is het ook de stad die als onthaalcentrum dient voor mensen die de gevechten zijn ontvlucht. Het ligt op ongeveer gelijke afstand van de meeste gevechtszones in het oosten en het zuiden: Donetsk, Marioepol, Cherson en Kharkiv liggen allemaal binnen een straal van 350 km van Dnipro. Als gevolg daarvan staan de gezondheidsdiensten in Dnipro onder enorme druk.

 

Ziekenhuizen worden overspoeld

 

"Het ziekenhuis waar ik werkte heeft 11 volledig bemande operatiekamers. Door een voortdurende stroom van gewonden die via ziekenwagens vanuit de verschillende fronten; maar ook vanuit andere gebieden waar bombardementen plaatsvinden, worden aangevoerd, zijn alle operatiekamers non-stop in gebruik. Elk team toont een hoog niveau van expertise en inzet in alle aspecten van de patiëntenzorg, maar door het sterk toenemend aantal patiënten moet het personeel echter steeds harder werken, zonder de nodige pauzes te kunnen nemen. De steun van Handicap International in de vorm van extra revalidatiepersoneel en noodzakelijke medische apparatuur was dan ook meer dan welkom. Ik werd zeer hartelijk verwelkomd en onmiddellijk opgenomen in het team en als volwaardig werknemer van het ziekenhuis."

"Eén van risico's waarmee het personeel te maken krijgt is een burn-out. Door de hectiek, de complexiteit en de hoeveelheid werk, krijgen ze geen minuut rust. Dag en nacht loeien er sirenes die waarschuwen voor een mogelijke raketaanval. Elk teamlid moet permanent denken aan zijn eigen veiligheid, maar ook aan dat van hun collega's, de patiënten en de volledige lokale gemeenschap. Hoe kun je nu écht uitrusten onder deze omstandigheden?"

"Het ziekenhuis waar ik aan de slag was heeft in normale omstandigheden 750 bedden, verdeeld over de verschillende afdelingen. Sinds eind februari zijn er echter meer bedden bijgekomen, zijn sommige diensten heringedeeld en zijn sommige afdelingen verplaatst naar andere, kleinere ziekenhuizen. Het ziekenhuis heeft nu meer dan 1000 bedden en die zijn allemaal ingenomen door patiënten die gewond raakten of ziek werden als gevolg van de oorlog."

Snelle revalidatie essentieel voor oorlogsgewonden

"Ontploffingen van explosieve wapens zorgen meestal voor meerdere types aan verwondingen. Vooreerst kan een ontploffing door het hevige en snelle drukverschil gevolgen hebben voor longen, oren, ogen en darmen. Daarnaast kan de ontploffing zelf, of de scherven in het geval van een granaatontploffing, diverse breuken en verwondingen veroorzaken die eventueel kunnen leiden tot een amputatie. Ook hersentrauma's of ruggenmergletsels komen voor wanneer een lichaam door een hevige ontploffing weggeblazen wordt. Ten slotte kunnen ook rook, stof en chemische stoffen brandwonden en schade aan de luchtwegen veroorzaken. De patiënten in Dnipro hebben telkens één of andere combinatie van deze verwondingen. Een bepaald letsel kan op zichzelf al zeer ernstig zijn, maar in het geval van een combinatie met andere verwondingen zit je meestal met zeer complexe situaties."

"Bij oorlogsgewonden is een snelle revalidatie essentieel, alsook een goede opvolging. Het bevordert een spoedig herstel en genezing en voorkomt complicaties. Handicap International biedt ook pyschologische en psychosociale steun aan de slachtoffers. Daarbij is het van groot belang dat hen wordt uitgelegd wat de aard van hun verwondingen zijn en welke gevolgen deze zullen hebben in de toekomst."

 

Elke dag raken burgers gewond

"De wapens die in Oekraïne worden gebruikt, treffen werkelijk iedereen en zijn de meest geavanceerde, dodelijke en vernietigende wapens die ik ooit heb gezien. In Oekraïne doen de ziekenhuizen, het medisch en revalidatiepersoneel en alle gezondheidsinstellingen fantastisch werk, maar het is hartverscheurend om te zien dat zij niet over de middelen beschikken om alle gewonde burgers te behandelen. Elke dag komen er gewonden bij en dit zal zelfs niet eens stoppen met een eventueel einde van de oorlog. Daarvoor moeten ook nog eens alle overgebleven explosieven opgeruimd worden."

De teams van Handicap International in Oekraïne helpen de meest kwetsbare mensen die door het conflict zijn getroffen, zoals gewonden, personen met een beperking, ouderen en chronisch zieken. Onze activiteiten omvatten spoedrevalidatie, psychische en psychosociale ondersteuning, en binnenkort ook risicovoorlichting om ongelukken met overgebleven explosieven te voorkomen.