Clustermunitie in Oekraïne onaanvaardbaar

Het Oekraïense leger gebruikte onlangs clustermunitie in dichtbevolkte gebieden tegen pro-Russische rebellen, zo stelt een recent verslag van Human Rights Watch. Handicap International reageert.

Het rapport van Human Rights Watch maakt gewag van 'wijdverbreid gebruik' van clustermunitie door verschillende partijen uit het Oekraïense conflict op minstens 12 momenten. Donetsk werd twee keer, op 2 en 5 oktober 2014, gebombardeerd. Daarbij vielen één dode, een Zwitserse medewerker van het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRK), en zes gewonden.

Handicap International oefent druk uit

"We roepen de Oekraïense autoriteiten op om uitgebreid te onderzoeken wie voor deze aanslagen verantwoordelijk is en om een einde te maken aan het gebruik van clustermunitie", zegt Marion Libertucci, verantwoordelijke van de beleidscel van Handicap International. "De partijen die bij dit conflict betrokken zijn, zouden deze wapens moeten verbannen. Clustermunitie doodt en verminkt onschuldige burgers en is bovendien sinds het internationaal verdrag van 2010 (het Verdrag van Oslo) verboden. Voor het eerst sinds het conflict in Kosovo in 1999 wordt het nu terug op het Europese vasteland ingezet. We roepen de lidstaten van de Europese Unie op om het gebruik van clustermunitie onvoorwaardelijk te veroordelen. Dit mag niet ongestraft blijven. De EU, die op dit moment onderzoekt of het Oekraïne een extra lening van twee miljard euro kan geven, kan niet zwijgzaam aan de kant blijven staan."

De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Ban Ki-Moon, stuurde meteen een verklaring uit waarin hij stelt zich zorgen te maken over het gebruik van clustermunitie in Oekraïne. Daarnaast benadrukte hij dat het gebruik van deze verboden wapens aan banden moet worden gelegd.

"Wat de aanslagen van oktober 2014 volgens Human Rights Watch nog erger maakt, is het feit dat ze plaatsvonden in de stad Donetsk, een dichtbevolkt gebied waar meer dan één miljoen mensen wonen én het feit dat ze geen deel uitmaken van de militaire strategie", zegt Marion Libertucci. "Dit is een flagrante schending van de internationale rechten van de mens."  

Clustermunitie: nietsontziende wapens

Wereldwijd zijn meer dan 90% van de slachtoffers van clustermunitie onschuldige burgers. Tot 40% van deze munitie ontploft niet bij impact. De wapens brengen ook tientallen jaren na een conflict nog mensenlevens in gevaar en verstoren het economische en sociale leven in de getroffen gebieden.

Het Verdrag van Oslo verbiedt het gebruik, de productie, de verkoop, het vervoer en de opslag van clustermunitie. De lidstaten mogen andere partijen niet bijstaan in of aanzetten tot zaken die onder dit verdrag verboden worden. Ondertussen telt het verdrag al 87 lidstaten. 28 partijen moeten het verdrag nog bekrachtigen.

Noch Oekraïne, noch Rusland hebben het Verdrag van Oslo, een internationale norm waaraan alle lidstaten moeten voldoen, ondertekend.