“Overheden opgeroepen om vluchtelingencrisis het hoofd te bieden”

Volgens de UNHCR zijn er wereldwijd meer dan 65 miljoen personen op de vlucht voor gewapende conflicten of vervolging. Dit cijfer lag sinds 70 jaar niet meer zo hoog. Welke standpunten verdedigt Handicap International in het internationale vluchtelingen- en migratiedebat? Camille Gosselin, advocacyverantwoordelijke voor Handicap International, legt uit.

Handicap International biedt al meer dan 20 jaar noodhulp aan mensen die op de vlucht zijn binnen en buiten hun eigen landsgrenzen – in het jargon ontheemden en vluchtelingen – overal ter wereld. Maar naast deze concrete humanitaire hulp laat onze organisatie ook haar stem horen in het internationale politieke debat. Camille Gosselin geeft een woordje uitleg naar aanleiding van de allereerste bijeenkomst over de vluchtelingen- en migratiecrisis die de algemene vergadering van de VN hield op 19 september 2016. 

Waar heeft Handicap International tijdens deze VN-bijeenkomst op aangedrongen? 

“We hebben overheden opgeroepen om het internationaal recht toe te passen en te respecteren en om materiële middelen vrij te maken om vluchtelingen te helpen. We hebben erop aangedrongen dat ze rekening zouden houden met de meest kwetsbaren: personen met een handicap, ouderen, vrouwen, kinderen … 

We hebben ook gevraagd om, bovenop de politieke verklaring die tijdens de bijeenkomst werd goedgekeurd en die herinnert aan de rechten van vluchtelingen, ook een actieplan uit te werken met een duidelijke agenda. We hebben immers concrete en operationele antwoorden nodig in deze vluchtelingencrisis, want een reële internationale coördinatie om de crisis te bestrijden blijft momenteel uit. Ook de solidariteit tussen landen onderling is nog altijd zoek, vooral dan tussen de landen die grenzen aan de crisisgebieden en die de meeste vluchtelingen opvangen, zoals Jordanië, Libanon of Kenia.” 

Dat zorgt ongetwijfeld voor heel wat moeilijkheden, voor de vluchtelingen in de eerste plaats?

“Vluchtelingen krijgen met heel wat problemen te kampen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld voor een gesloten grens komen te staan. Of ze hebben geen of amper toegang tot gezondheidszorg of humanitaire hulp, wat nochtans essentieel is voor wie alles heeft achtergelaten – woning, wagen, … – of is gewond geraakt op de vlucht voor het geweld. Er zijn er ook die er helemaal alleen voor staan, die onderweg zijn gescheiden van hun naasten. Op lange termijn is er ook onduidelijkheid over hoe de sociale en economische inschakeling van vluchtelingen verloopt in het land waar ze worden opgevangen.” 

Bestaat hier geen internationale regeling voor? 

“Er zijn internationale verdragen die de rechten van vluchtelingen definiëren, meer bepaald het internationaal verdrag betreffende de status van vluchtelingen uit 1951. Dat verdrag legt een aantal basisrechten vast, zoals het recht om zonder belemmering een conflict te mogen ontvluchten, het recht om te worden opgevangen in goede omstandigheden of het recht op toegang tot zorgvoorzieningen. Wie vreest voor zijn leven, heeft dus het recht om te vluchten, grenzen over te steken en niet te worden uitgezet. Dat is een principe dat door alle staten moet worden gerespecteerd.”