Sipora Katembo (39 jaar)

Sipora heeft van Handicap International enkele zakken houtskool gekregen om haar handeltje een boost te geven. Andere hulp heeft ze niet nodig, want Sipora doet alles zelf, ook al verloor ze bijna al haar ledematen toen haar zoontje zo’n twintig jaar geleden een granaat deed ontploffen.

1994. Sipora is met haar zoontje en haar jongere zus op weg naar de molen om er te werken. Ze is zwanger van haar vierde kind. Haar zoontje vindt een eigenaardig voorwerp en neemt het in zijn handen. Op dat moment ontploft de granaat. Het kind en de zus sterven ter plaatse. Sipora verliest de baby in haar buik. Een been. Haar beide onderarmen. Maar niet haar moed.

Een jaar lang verblijft Sipora in het ziekenhuis. Haar man laat haar niet in de steek. Ze beseft dat dit een uitzondering is. ‘Hij houdt er wel andere vriendinnen op na. Maar hij heeft toch de kinderen opgevangen toen ik in het ziekenhuis lag. En hij steunt me financieel.’ Samen krijgen ze nog vijf kinderen. Dat zijn er acht in totaal.

Een jaar na het ongeval krijgt ze een prothese voor haar been. Sipora leert zichzelf hoe ze onafhankelijk kan leven en doet alles, maar dan ook werkelijk alles, zelf. Ze heeft zichzelf leren schrijven met haar armstompen. Ze ververst pampers. Ze tilt haar kinderen op. Ze kan zelf haar beenprothese aantrekken. Ze kleedt zichzelf aan. ‘Ik vraag niet graag om hulp. Maar soms kan ik niet anders.’

In de blik van Sipora schuilt een zekere tristesse. ‘Ma coeur est fatiguée’, zegt ze. Ze heeft het lastig om zichzelf als volwaardig persoon te zien. Maar wat haar nog meer pijn doet, zijn de blikken van de anderen. Ze weet niet wat ze het moeilijkste vindt. De nieuwsgierige blikken of de blikken van medelijden. Maar wat ze het allerergste vindt, zijn de mensen die haar uitlachen. ‘Hier in Goma gebeurt dat maar al te vaak. Mensen met een handicap zijn zo vaak het mikpunt van spot. En wat echt mijn hart breekt, is dat mijn kinderen beginnen te huilen als ik word uitgelachen. Op zo’n momenten bid ik tot God.’

Gelukkig heeft Sipora tonnen energie. Als het gezin in financiële moeilijkheden verkeert, roept ze iedereen samen. Een familieraad als het ware om de problemen aan te kaarten en iedereen moed in te spreken. Sinds ze steun krijgt van Handicap International, is die energie alleen maar toegenomen. De organisatie heeft haar wat essentiële huishoudspullen geschonken en haar handeltje in houtskool een ferme stimulans gegeven, door haar veertien zakken te schenken. Hierdoor komt Sipora niet alleen rond, op termijn zal ze ook kunnen investeren met de winst.