Syrië: kinesitherapie voor zwaar gewonde Abdul

Abdul werd bij een bombardement op Aleppo zwaar gewond. Nu begint hij aan een loodzware revalidatie, samen met kinesitherapeuten van Handicap International die in het noorden van Syrië werken. Hij en zijn vader kunnen daardoor eindelijk aan herstel beginnen te denken. Vier lange maanden hebben zij doorgebracht in een sombere wereld van geïmproviseerde ziekenhuizen en een eindeloze toestroom aan zwaargewonden.

Al vier maanden leeft Abdul, tien jaar oud, onder gekwetsten. Elke avond deelt hij een bed met zijn vader in een geïmproviseerde ziekenboeg in de buurt van Idlib. Daar komen kinesitherapeuten van Handicap International ondertussen een paar keren per week langs voor revalidatie.

Gewond door bom bij vreedzame betoging

Vier maanden geleden liepen Abdul en zijn vader in Aleppo over straat. Plots hoorden zij een vliegtuig aankomen. “Het ging allemaal zo snel. Ik weet niet precies wat Abdul geraakt heeft, of het een bomscherf was, of puin van de explosie,” vertelt de vader. “Ik heb enkel een ontploffing gehoord, en toen lag hij huilend op de grond. Ik heb hem in mijn armen genomen en ben naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis gerend. Toen wij wegliepen hoorden wij nog hoe de bommenwerper opnieuw kwam aanvliegen. Daarop volgden drie zware explosies. Later heb ik vernomen dat er zeven mensen gedood zijn en dat er vijftien zwaargewond raakten.”

In het clandestiene ziekenhuis waar Abdul en zijn papa terechtkwamen, vertelden de artsen dat Abduls been zo erg beschadigd was, dat zij het met hun beperkte middelen niet konden opereren. De enige oplossing bleek om het been onder de knie te amputeren. “Daar was geen denken aan. Dus zijn wij maar verderop gaan zoeken. Ik ben er uiteindelijk in geslaagd om mijn zoon in een gespecialiseerd ziekenhuis te laten opnemen. Daar wilde men hem wel opereren. Twee volle maanden zijn we er gebleven. Maar toen was mijn geld op. En dan zijn we maar naar hier afgezakt (nog verder van Aleppo richting westen), in de hoop dat Abdul hier de zorg zou krijgen die hij nodig heeft.”

Nog jaren revalidatie nodig

Een geïmproviseerde ziekenboeg in een voormalig overheidsgebouw: hier heeft het mobiele kinesistenteam van Handicap International Abdul begin januari leren kennen. “Abdul is een jong en dynamisch kereltje,” vertelt Henri, die verantwoordelijk is voor het project noodrevalidatie van Handicap International in Noord-Syrië. “Wij zouden graag zien dat hij die energie gebruikt om in beweging te blijven, en om dagelijks zijn oefeningen te doen om het gebruik van zijn kapotte been te behouden. Enkele weken geleden heeft hij ook nog eens een huidtransplantatie ondergaan. Daar moet hij een paar maanden van opknappen, en dan zijn waarschijnlijk nog verdere ingrepen nodig. Maar zelfs als hij goed herstelt, heeft hij nog jarenlang revalidatie nodig om zijn been opnieuw te leren gebruiken. Door een meervoudige fractuur heeft hij daar zo’n zeven centimeter van verloren. Het is nog veel te vroeg om te voorspellen of zijn spieren en gewrichten ooit normaal kunnen functioneren, zodra zijn huid en botten geheeld zijn.”

Maar Abdul gaat ervoor. Als de oefeningen pijn doen, bijt hij op zijn tanden. Bijvoorbeeld bij het overeind blijven, wanneer hij zijn hele gewicht op zijn gewonde been moet verplaatsen. Maar hij geniet van de therapie. Het revalidatiecentrum van Handicap International is een welkome afwisseling in het saaie ziekenhuisleven. “Ik schiet goed op met al die kinesisten,” straalt Abdul, “we hebben plezier samen. Ik mag met de grote groene bal spelen, die eigenlijk dient om mijn rug te strekken.”
In de grote gemeenschappelijke zaal van het ziekenhuis is het een komen en gaan. Abdul ziet gewonden binnenkomen op een stretcher, en dan na enkele dagen weer vertrekken. Zij moeten plaats maken voor anderen die er nog erger aan toe zijn. Mensen die door een vuurgevecht gekwetst werden. Of door één van de vele bomaanvallen die Abdul elke avond kan horen. Hij ligt er immers maar enkele tientallen kilometer vandaan.

“Ondertussen kent hij hier al het hele medische team,” zegt zijn vader. “De andere patiënten zien hem zo’n beetje als de baas, als een oudgediende.” Doordat hij zo nieuwsgierig is, sloot Abdul algauw vriendschap met iedereen in het ziekenhuis. “Behalve met die kerel daar,” zegt de papa, “want zijn gezicht is totaal verschroeid en daar was Abdul bang van. Maar nu gaat het wel, hij is er stilaan aan gewend.”

De oefeningen met het team van de Handicap International zijn hoognodig. Als Abdul geheel onbeweeglijk bleef, zou dat waarschijnlijk tot blijvende handicaps leiden. Maar ze zijn ook nuttig om hem eventjes uit het trieste milieu van de andere gekwetsten te halen. “Alleen al dat hij af en toe eens buitenkomt, dat hij rechtop kan zitten en zich in een rolstoel kan voortbewegen, is enorm belangrijk. Niet alleen voor Abdul, maar ook voor zijn papa,” vertelt Henri. “Abdul is amper tien. Sinds een maand of vier ziet hij niets anders dan ernstig gewonde mensen. In de zaal moeten de verpleegsters regelmatig plassen bloed opdweilen. Elke dag opnieuw wordt hij met zijn neus op de verschrikkingen van de oorlog geduwd. Op scènes die een kind eigenlijk niet hoort te zien. Daarom is het absoluut nodig dat hij af en toe ook eens aan iets anders kan denken. Aan zijn herstel, bijvoorbeeld. Dat zijn vader hem daarbij kan helpen. En dat Abdul zijn oefeningen als een spelletje ervaart.”