42 ngo’s trekken aan alarmbel voor repatriëring Rohingya

Het is te vroeg en te gevaarlijk om de vluchtelingen nu te laten terugkeren naar Myanmar.

Humanitaire organisaties en middenveldorganisaties in de staat Rakhine in Myanmar en in de vluchtelingenkampen in Bangladesh zijn bezorgd over de repatriëring van vluchtelingen die midden november start. Een gezamenlijke werkgroep van de regeringen van Myanmar en Bangladesh had de start van die repatriëringen bekendgemaakt op 30 oktober. 

De regeringen van deze landen hebben de vluchtelingen en de internationale gemeenschap verzekerd dat de terugkeer enkel zal plaatsvinden wanneer dat veilig, vrijwillig en waardig gebeurt. Wij roepen beide regeringen op om zich aan hun engagement te houden.

De Verenigde Naties hebben meermaals herhaald dat de omstandigheden in Myanmar op dit ogenblik niet gunstig zijn om terug te keren. Vluchtelingen blijven Myanmar ontvluchten, een repatriëring op touw zetten komt dan ook te vroeg. De onvrijwillige terugkeer van vluchtelingen van Bangladesh naar Myanmar, waar hun levens en hun veiligheid groot gevaar lopen, is een inbreuk op het beginsel van non-refoulement (het niet terugzenden van vluchtelingen naar hun land van herkomst zo lang dat gevaarlijk is) .

Vluchtelingen hebben ons altijd verteld dat ze willen terugkeren naar hun eigen huizen en hun plaats van herkomst, of een andere plaats naar keuze. Ze vragen garanties op gelijke rechten en burgerschap. Ze willen ook garanties dat de zware schendingen van de rechten die ze ondergingen stoppen, en dat de verantwoordelijken berecht worden. Ze willen niet terugkeren naar omstandigheden waarbij opsluiting, geen bewegingsvrijheid en geen toegang tot diensten en een inkomen de regel worden. De angst bestaat dat deze omstandigheden van blijvende aard zullen worden, zoals in de staat Centraal-Rakhine waar 128 000 Rohingya en andere moslims zich soms al meer dan 6 jaar bevinden in kampen, zonder bewegingsvrijheid.

Bovenal vertellen de vluchtelingen dat ze bang zijn. Ze vluchtten naar Bangladesh op zoek naar veiligheid en ze zijn heel dankbaar dat de Bengaalse regering hen een veilig onderkomen gaf. Ze zijn daarentegen doodsbenauwd voor wat er met hen zal gebeuren, moesten ze nu terugkeren. Ze zijn ook erg bezorgd door het gebrek aan informatie.

“We willen echt wel terug, maar niet zonder burgerschap … Ze moeten ons burgerschap en een normaal leven kunnen garanderen, zoals de andere mensen in Myanmar … Ze moeten met ons in vrede samenleven en stoppen met het geweld. Ik heb een broer in Myanmar. Zijn gezin is bang om te gaan slapen. Ze zijn bang dat ze in hun bed vermoord worden. Door naar hier te komen, dankzij de regering van Bangladesh en de zege van Allah, kunnen wij ’s nachts slapen. Maar mijn broer kan dat niet.” [Jonge vluchtelinge in één van de kampen]

Als het VN-agentschap gemandateerd met de bescherming van vluchtelingen, moet UNHCR een sleutelrol spelen bij elke georganiseerde repatriëring. Het moet de vluchtelingen objectieve, recente en correcte informatie geven via de relevante kanalen en talen, zodat de vluchtelingen een vrije en geïnformeerde keuze kunnen maken over hoe en wanneer ze beroep willen doen op hun recht op terugkeer. Het moet hun goedkeuring krijgen en erover waken dat het veilig is om terug te keren naar Myanmar.

We roepen de regeringen van Bangladesh en Myanmar op om hun engagement te respecteren, en te verzekeren dat de vluchtelingen in Bangladesh een vrije en geïnformeerde keuze kunnen maken over hun terugkeer, gebaseerd op volledige en onpartijdige informatie over de omstandigheden in Rakhine. VN-agentschappen zouden onbeperkt toegang moeten hebben tot de hele regio om deze informatie aan te bieden en de situatie op te volgen in de mogelijke terugkeergebieden.