Gaza: "Niemand kan de gevechten nog een dag langer aan"

Dankzij het drie dagen durende staakt-het-vuren in Gaza konden Handicap International en haar partners de eerste essentiële noodhulpoperaties op poten zetten. Deze operaties komen echter in het gedrang nu de wapens weer opgenomen worden. Aan het einde van de 72 uur durende wapenstilstand beschrijft Samah Abu Lamzy, projectverantwoordelijke voor Handicap International in Gaza, hoe rampzalig de humanitaire situatie voor de bevolking is en hoe gezondheids- en humanitaire medewerkers onmogelijk de nodige hulp kunnen bieden zonder een degelijk vredesakkoord.

Na een hele maand van conflicten begon op woensdag de eerste echte wapenstilstand. Wat was het eerste dat u deed?

De voorbije vier weken hebben we onophoudelijk explosies gehoord. We hebben mensen van verwoeste buurten naar gemeenschappelijke schuilplaatsen zien trekken. We zagen dat ziekenhuizen het moeilijk hadden om de toestroom van gewonden de baas te blijven, maar we konden amper iets doen om de overweldigende behoeften te vervullen.

Toch konden we in die vier weken tijd het grootste ziekenhuis van Gaza nog drie keer voorzien van allerlei hulpmiddelen en thermoplastische doeken om ortheses te maken[1]. Daarnaast zaten we samen met onze partners om onze mobiele hulpteams op pad te sturen zodra de gevechten stopten.

Sinds woensdag hebben we negen teams van fysiotherapeuten, sociale en psychosociale medewerkers naar de vijf gouvernementen van Gaza kunnen sturen om er de behoeften van slachtoffers in scholen te vervullen, rolstoelen uit te delen en fysiotherapie aan te bieden.

Ons personeel en alle vrijwilligers van onze partners hier in Gaza doen fantastisch werk. U kunt zich immers niet voorstellen hoe frustrerend het voor deze mensen is wanneer ze de humanitaire situatie zien verergeren, terwijl ze zelf niet op pad kunnen gaan om de nodige hulp te bieden. Deze wapenstilstand moet daarom blijven duren. In vergelijking met de enorme behoeften zijn drie dagen niet voldoende. Om ervoor te zorgen dat humanitaire medewerkers hun werk kunnen doen en de bevolking opnieuw kan ademhalen, hebben we langdurige vrede nodig, niet zomaar een staakt-het-vuren van drie dagen.

Welke behoeften kwamen het meest naar voren tijdens de eerste evaluaties?

In de schuilplaatsen hadden de mensen amper toegang tot basisfaciliteiten, zoals hygiëne. Ze kregen over het algemeen alleen voedsel en water, maar niet altijd voldoende. Vooral voor kwetsbare mensen, zoals mensen met een handicap, is deze situatie onhoudbaar. Naast hun basisbehoeften hebben velen immers ook nood aan medicatie, fysiotherapie of hulpmiddelen om ervoor te zorgen dat hun toestand niet zorgwekkend achteruitgaat.

De ellende is onvoorstelbaar. Veel mensen hebben daarenboven ook nood aan psychosociale ondersteuning om hun situatie het hoofd te kunnen bieden. Vier weken lang stress, voortdurend explosies horen, continu zien hoe gewonden en lijken naar buiten gedragen worden, steeds opnieuw vrienden verliezen en je thuis zien instorten, ... Dat laat niemand ongedeerd. De laatste jaren viel de bevolking van Gaza van de ene oorlog in de andere, en tijdens de korte periodes van vrede moeten ze leren leven met de blokkade en de slechte toegang tot basisfaciliteiten. Op psychologisch vlak kan niemand de gevechten nog langer aan.

Heeft u al mensen gezien die door hun verwondingen een handicap opliepen?

Ja, we maken ons ernstig zorgen om de mensen die nu een handicap hebben door hun verwondingen of door het feit dat ze niet op tijd de nodige zorgen kregen. Het zal nog even duren voor we deze situatie precies kunnen inschatten, maar de eerste gedeeltelijke evaluaties zijn enorm verontrustend[2].

Tijdens deze oorlog werden heel wat dichtbevolkte gebieden gebombardeerd. Daardoor kon de gezondheidssector de enorme toestroom van gewonden – ongeveer 10 000 mensen in vier weken tijd, vaak met heel wat complexe verwondingen – niet opvangen. Deze mensen hebben voortdurend grondige ondersteuning nodig om de ontwikkeling van blijvende handicaps tegen te gaan.

Bovendien maken we ons zorgen over de hoeveelheid explosieve resten, die een bedreiging vormen voor iedereen die terug naar de meest gebombardeerde gebieden trekt. Handicap International zal deze risico's evalueren, maar nogmaals: onze teams zullen hun werk niet kunnen doen als de gevechten blijven aanhouden.