Syriërs zwaar getraumatiseerd door geweld

Hun aantal loopt ondertussen in de honderdduizenden - Syriërs die het slachtoffer werden van aanhoudend geweld, of als ooggetuige verschrikkelijke gruweldaden moesten meemaken. Deze mensen houden daar diepe trauma’s aan over. Sinds de zomer van 2012 pakken teams van Handicap International het probleem aan. Zij zorgen ter plekke voor hoognodige psychosociale begeleiding. Stéphanie Duverger, die daar in Jordanië voor instaat, vertelt.

Sinds eind 2012 voert Handicap International bij Syrische vluchtelingen enquêtes om hun behoeften in kaart te brengen: hoe gaan zij met hun situatie om, wat kan eraan gedaan worden? “Afgezien van basisbehoeften zoals voedsel, onderdak, gezondheid, tewerkstelling en onderwijs, hebben heel wat Syriërs met schrijnende psychologische problemen te kampen”, zegt Stéphanie.

“Zij waren slachtoffers of ooggetuigen van onvoorstelbare gruweldaden: vermoorde burgers, vrouwen en ouderen; moedwillig vernielde scholen en ziekenhuizen; ontvoeringen of folteringen. En dat hield maar niet op. Tot op vandaag. Zelfs na hun vlucht over de grens blijven deze mensen nog steeds met geweld geconfronteerd, via tv-beelden of verhalen van kennissen.”

Slachtoffers moeten hun leven weer op de rails krijgen

In de eerste fase van het conflict konden Syrische vluchtelingen nog op een min of meer behoorlijke opvang in de buurlanden rekenen. Dat is ondertussen voorbij. Vanwege de aanhoudende toestroom van nieuwe vluchtelingen en de beperkte financiële middelen in de buurlanden is zo’n opvang niet meer mogelijk.

“Kijk gewoon al maar naar de beperkte woonruimte en de stijgende huurprijzen,” zegt Stéphanie. “Dat is een enorm probleem voor de vluchtelingen, maar ook voor minder gefortuneerde Jordaniërs. Wie als Syriër geen familie of vrienden in het gastland heeft, kan een menswaardig bestaan vergeten. De meeste mensen zijn afhankelijk geworden van humanitaire hulp en internationale organisaties. Plotseling zijn zij tot de status van ‘hulpbehoevende’ herleid, en dat is voor velen erg moeilijk te verkroppen.”

Slachtoffers van folteringen zijn er het ergst aan toe. “Hun trauma is nu net, dat zij niet als mensen, maar als voorwerpen werden behandeld. Vandaar dat ze vaak elke vorm van opvang afwijzen. Men kan hen enkel op het traject dat ze zelf gekozen hebben begeleiden. Zij moeten opnieuw zelf de controle in handen krijgen over wat er in hun leven gebeurt. Deze aanpak ligt in de lijn van één van de streefdoelen van Handicap International: gewonden weer zelfstandig maken. Wij merken dagelijks hoe belangrijk het voor deze mensen is, om op eigen benen te kunnen staan.”

De feiten nog eens op een rijtje

Twee jaar na de eerste protestdemonstraties is Syrië in een bloedige burgeroorlog verwikkeld geraakt. Die heeft al meer dan 80.000 mensenlevens geëist en ongeveer 5 miljoen mensen op de vlucht gedreven, in eigen land of over de grenzen heen. Nu de politieke situatie almaar ingewikkelder wordt, is een grootscheepse humanitaire actie belangrijker dan ooit.

Handicap International zet zich sinds de zomer van 2012 in voor vluchtelingen in Jordanië en Libanon, en sinds begin 2013 ook voor mensen in Syrië zelf. De noden van de burgerbevolking worden steeds nijpender, en de organisatie moet daarop met toenemende slagkracht reageren: ondersteuning van gezondheidscentra in Noord-Syrië, versterking van kinesitherapieteams, integratie van psychosociale opvang in de projecten in Libanon en Jordanië. Handicap International is aan alle fronten present.
Meer dan ooit is de Syrische bevolking op uw hulp aangewezen: stort uw bijdrage op rekeningnummer BE80 0000 0000 7777.