1 jaar taliban aan de macht in Afghanistan
Sinds de taliban in augustus 2021 de macht in Afghanistan hebben overgenomen, is de humanitaire situatie erg verslechterd. 24,4 miljoen mensen - 55% van de bevolking - hebben humanitaire hulp nodig. Mensen met een beperking worden het hardst getroffen door de huidige crisis in Afghanistan.
Drie zwaargewonde jongeren worden behandeld door artsen op de intensive care van het revalidatiecentrum in Kandahar, Afghanistan. | © HI
Afghanistan is wereldwijd één van de meest verontreinigde landen op vlak van oorlogsexplosieven en antipersoonsmijnen, waarbij kinderen onevenredig zwaar worden getroffen. Decennia van oorlog zorgden voor een stijging van het aantal mensen met een handicap in Afghanistan. Als gevolg van de aanwezigheid van mijnen en ontplofbare oorlogsrestanten, gewapende conflicten en de beperkte toegang tot gezondheidsdiensten en voeding, heeft ongeveer 80% van de volwassenen een fysieke, functionele, zintuiglijke of andere beperking.
Nood aan ondersteuning in de gezondheidszorg
Het afgelopen jaar is de context voor mensen met een beperking in grote mate verergerd. Tegelijkertijd zien we vandaag ook meer nieuwe handicaps. “Het gebrek aan gezondheids- en preventiezorg maakt dat er nu meer kinderen met een beperking worden geboren. Daarnaast merken we dat de situatie van mensen met een beperking verslechtert en dat ook hun handicap verergert", getuigt Eric Weerts, noodhulp- en revalidatiespecialist bij Handicap International.
Handicap International biedt levensnoodzakelijke revalidatiezorg en psychosociale ondersteuning in één van de enige twee revalidatiecentra in Kandahar en zette het voorbije jaar enkele programma’s op om tegemoet te komen aan de dringende noden van de Afghaanse bevolking. De machtsovername en het internationale embargo hadden al snel een directe impact op de gezondheidszorg. Ziekenhuizen en vooral trauma-afdelingen functioneerden nog slechts op 20% van hun capaciteit. Sinds begin 2022 is de situatie enigszins verbeterd, en doordat er een einde kwam aan conflicten, wegversperringen en strenge veiligheidsmaatregelen hebben meer mensen toegang tot hulpverlening, maar de situatie blijft acuut. “Mensen kregen een minimum aan zorg”, aldus Eric Weerts van Handicap International. “Na slechts enkele dagen op de spoedafdeling werd de patiënt uit het ziekenhuis ontslagen, zonder verdere medische opvolging of revalidatie. Die korte opname maakte dat zeer veel mensen een beperking ontwikkelden. Ze kregen bijvoorbeeld onvoldoende stimulatieoefeningen en onvoldoende advies om complicaties te voorkomen.”
Handicap International richtte daarom een speciale unit op in het ziekenhuis in Kandahar, waar mensen na hun opname nog tot 15 dagen kunnen verblijven om de nodige zorg en ondersteuning te krijgen. “Dat gaat van het geven van concrete, praktische info over protheses na een amputatie tot de opvang van mensen die eventuele infecties of andere complicaties kunnen krijgen als ze onvoldoende worden opgevolgd. Het is een tussenfase zodat ze beter voorbereid zijn om vervolgens hun leven weer op te nemen in de gemeenschap.”
Armoede en voedselonzekerheid
Door geldgebrek en stijgende prijzen, een stijging van de werkloosheid en niet-betaalde salarissen – die de belangrijkste drijfveren van de huidige crisis zijn – kunnen steeds meer mensen, vooral in stedelijke gebieden, geen voedsel meer kopen. Sinds dit voorjaar biedt Handicap International daarom economische ondersteuning aan mensen in zeer kwetsbare situaties, onder wie mensen met een beperking en hun directe familieleden. Het gaat om gezinnen in extreme armoede die door de huidige crisis in een uitzichtloze situatie zijn beland. Afhankelijk van de specifieke noden gaat het bijvoorbeeld om een cashdonatie waarmee men basisbehoeften – zoals voedsel of een doktersbezoek – kan bekostigen. Mensen kunnen ook ingezet worden in de gemeenschap; onder meer bij het onderhoud van wegen, watersystemen of essentiële infrastructuur; waarvoor ze vervolgens een cashdonatie of voedsel ontvangen.
Vrouwenrechten onder druk
Voor Handicap International is toegankelijke zorg voor iedereen een topprioriteit. “Indien lokale autoriteiten ons zouden opleggen dat we bijvoorbeeld geen vrouwen meer mogen behandelen, trekken we ons terug uit die regio. Geen vrouwen, dan ook geen mannen meer. Dat is een duidelijke lijn voor ons”, stelt Eric Weerts van Handicap International.
Zo studeren er in september ook 22 meisjes af in het trainingscentrum in Kandahar waar Handicap International opleidingen biedt aan jonge kinesisten. “We hebben de lokale autoriteiten kunnen overtuigen dat het essentieel is dat zij afstuderen om vervolgens in ziekenhuizen aan de slag te gaan en die toegankelijke zorg voor iedereen te blijven garanderen.”
Handicap International in Afghanistan
Het team van Handicap International in Afghanistan telt meer dan 400 medewerkers: waarvan het team van eerstelijnswerkers en dienstverleners voor de helft uit vrouwen bestaat. Handicap International is sinds 1987 actief in Afghanistan en is één van de weinige ngo’s die zich inzet voor fysieke revalidatiezorg en psychosociale ondersteuning, essentiële diensten voor gewonden en mensen met een beperking, om hun onafhankelijkheid te herwinnen of te behouden.
De ngo richtte in 1996 het revalidatiecentrum in Kandahar op en heeft het sindsdien onafgebroken ondersteund. Het is één van de enige revalidatiecentra in het zuiden van het land. In de provincies waar Handicap International actief is, reizen mobiele teams naar afgelegen plattelandsgebieden, waar men geen toegang heeft tot gezondheidsvoorzieningen. Daarnaast verleent Handicap International psychosociale steun aan mensen in nood, slachtofferhulp, voorlichting over mijnrisico's en bijstand aan mensen die getroffen zijn door COVID-19.
