"Fier op wat we hebben bereikt"

Interview met Jérôme Besnier – Coördinator van de noodoperaties van Handicap International in Haïti (november 2011)

Om de slachtoffers van de aardbeving in januari 2010 onmiddellijk te kunnen bijstaan, zette Handicap International een ongeëvenaard systeem op, met zowel logistieke steun, epidemiebestrijding, hulp voor de meest kwetsbare, aanmeting van prothesen, revalidatie en de bouw van tijdelijke woningen. Dat betekent dat alle kennis van de organisatie in één keer werd gemobiliseerd. Na bijna twee jaar van intense inspanningen is het nu tijd voor de noodteams van Handicap International om de balans van deze eerste fase op te maken en de geleidelijke overgang naar ontwikkelingsacties te organiseren, om op langere termijn lokale structuren en personen met een handicap te ondersteunen.

Voor Jérôme Besnier, die er net een jaar als coördinator van de noodoperaties heeft opzitten, is er al enorm veel werk verzet: "Ook al is er natuurlijk nog meer dan genoeg te doen - vooral in de wederopbouw en in het voorkomen en het beheren van natuurrampen - heb ik toch het gevoel dat we flinke vorderingen maken. Er zijn sectoren waar de sporen van de aardbeving beginnen te slijten, en waar we ons geleidelijk aan meer structurele uitdagingen kunnen wagen. Op het gebied van de wederopbouw, het gezondheidsstelsel, en meer algemeen de economische ontwikkeling van het land, is nog enorm veel te doen, maar het is toch al buitengewoon bevredigend om te kunnen zeggen dat we deze kwesties nu echt kunnen aanpakken."

De overdracht voorbereiden

Vanaf de allereerste maanden van de interventie was het verlenen van duurzame steun, via ontwikkelingsacties in plaats van alleen noodhulp, een grote uitdaging voor de teams van Handicap International. "Al het werk dat we hebben verricht om aan de onmiddellijke behoeften van de bevolking te voldoen, blijkt nu een veel grotere impact te hebben dan we hadden kunnen denken. Neem bijvoorbeeld onze inspanningen om de tijdelijke woningen, sanitaire installaties of heropgebouwde overheidsstructuren toegankelijk te maken voor personen met een handicap, dat heeft bijgedragen tot arbeidsgewoonten en goede praktijken die nu bij alle ontwerpen voor nieuwe gebouwen algemeen moeten worden voortgezet."

De technische capaciteiten van de mensen die met handicaps werken zijn eveneens verbeterd. "In het centrum voor functionele revalidatie dat wij in Port-au-Prince hebben opgezet, werken wij met Haïtiaanse specialisten die het prothese- en revalidatiewerk later in andere structuren kunnen voortzetten. Het doet echt deugd om te zien dat Haïti geleidelijk zijn capaciteit om dit soort diensten zelfstandig aan te bieden terugvindt en verder ontwikkelt."

Alle projecten van de afgelopen twee jaar zijn bijzonder doeltreffend gebleken, zo benadrukt Jérôme Besnier: "het is eigenlijk ongelooflijk dat bij zo'n grootschalige interventie, onder zo'n druk en met de noodzaak om aan zulke enorme behoeften te voldoen, we nu kunnen vaststellen dat alles zo goed heeft gewerkt! Qua ontwerp of omvang waren de meest projecten slechts bedoeld als proefprojecten, maar uiteindelijk konden we steunen op de kennis van Handicap International op het gebied van noodhulp en op de opmerkelijke inzet van de teams ter plekke om al onze operaties tot een goed einde te brengen, zowel op het gebied van logistiek, wederopbouw, psychologische ondersteuning, sanitaire operaties, de aanmeting van prothesen en revalidatie … Ik vind dat we vandaag best fier mogen zijn op wat we allemaal al bereikt hebben."