De ‘weduwen van de genocide’ zagen hun man en kinderen sterven. Zijzelf werden geslagen en verkracht. Zelfs vandaag nog worden ze vaak uitgesloten of misbruikt. Consolée, Madeleine, Agnès en Victorine doen hun verhaal.
Madeleine, een van deze weduwen, vat de situatie perfect samen: "Mijn buren weten wel degelijk dat mijn man werd vermoord en dat ik een kind heb overgehouden aan een verkrachting. Maar ze voelen zich schuldig om het onrecht dat mij is aangedaan en laten mij daarom liever links liggen."
Handicap International en haar Rwandese partners organiseren groepsgesprekken en bieden sociale en psychologische ondersteuning. Het gaat zowel om rechtstreekse slachtoffers van de genocide als om vrouwen die slachtoffer zijn van geweld.
Marie Gaudaence, psychologe van Handicap International, legt uit: "In de groepsgesprekken worden de meer dagdagelijkse problemen aangekaart, maar voor ons is dit het ideale moment om te zien wie met diepere problemen of zelfs trauma's zit, en wie dus meer specifieke hulp nodig heeft. Dat kan in de praatgroepen. Dat zijn kleinere groepjes die bestaan uit een aantal vrouwen die met hetzelfde probleem zitten. Veel van die vrouwen hebben er bijvoorbeeld moeite mee om de kinderen die er gekomen zijn door verkrachtingen, graag te zien. Dat wordt op zo'n moment besproken. Want het feit alleen al dat er andere vrouwen zijn die durven toe te geven dat ze dat probleem hebben, helpt. Daarnaast zijn er ook individuele sessies voor vrouwen die zwaar getraumatiseerd zijn of voor vrouwen die er nog steeds niet in slagen om te praten over wat hen is overkomen. "
Consolée
“Coeur du ménage”, dat is de naam van onze groep. Omdat we onze rol in het gezin willen terugvinden: de rol van mama, de rol van echtgenote. Het is voor de vrouwen zo’n goeie zaak om naar hier te komen. Handicap International begeleidt hen, geeft medisch advies en toont hoe en waar ze aidsremmers kunnen krijgen indien ze besmet zijn met het hiv-virus. En dan heb ik het nog niet over het nut van die therapeutische gesprekken, in kleinere groepjes of zelfs individueel. Die hebben al zoveel vrouwen hun zin in het leven en hun zelfvertrouwen terug gegeven.”
© Wendy Huyghe
Madeleine
"De wonden zijn heel diep. Maar doordat ik ze nu kan delen met lotgenoten, en vooral dankzij de psychologische hulp van Handicap International, wordt het gewicht op mijn hart stilaan wat minder zwaar. De eerste keer dat ik er hier heb over gepraat, heb ik weken lang nachtmerries gehad en kwam alles weer boven. Maar ik kan nu tenminste weer naar de toekomst kijken, zonder angst.”
© Wendy Huyghe
Agnès
"Voor ik kennis maakte met de groep, was ik bang om anderen te benaderen. Ik leefde teruggetrokken, met mijn angst en mijn verdriet. Toen ik hier voor de eerste keer mijn verhaal kon doen, heb ik gehuild als een kind, zo opgelucht was ik."
© Wendy Huyghe
Victorine
"Nu de herdenking eraan komt, wordt er toch wat meer over gesproken. En die getuigenissen doen de pijn weer opflakkeren. Ik maak me ook zorgen om mijn kinderen die hebben moeten toezien hoe hun vader is vermoord. Anderzijds hoop ik dat de herdenking een moment kan zijn waarop we allemaal ons verdriet kunnen delen en dat we onze geliefden kunnen herdenken, allemaal samen, zoals ware wensen."
