Oeganda: “Na het ongeluk voelde ik me nog maar half een man”

Boniface Kapindo, 60 jaar, woont in een dorpje aan de grens met Congo. Deze vader van veertien kinderen teelde vroeger fruit en groenten in de bergen, maar sinds hij zijn beide benen en linkeroog verloor bij de ontploffing van een antipersoonsmijn, is hij nooit meer naar de bergen teruggekeerd. In het revalidatiecentrum van Fort Portal, gesteund door Handicap International, kreeg hij twee prothesen. Daarnaast verleende de organisatie hem ook psychologische bijstand. 

Aan het einde van de jaren 90 bereikte de burgeroorlog tussen de rebellen van de Forces démocratiques (AFD) en het reguliere leger zijn hoogtepunt. Boniface Kapindo moest de bergen ontvluchten voor de naderende rebellen en zocht zijn toevlucht in de open velden. In februari 1997, toen hij op zijn veld aardappelen ging rooien en bananen ging plukken, stapte hij op een antipersoonsmijn. Dat ongeluk kostte hem zijn beide benen en zijn linkeroog. Boniface Kapindo dankt zijn leven aan zijn moedige buren die hem uit het veld hebben gered en zelf het risico liepen om op een mijn te stappen. Op een geïmproviseerde brancard droegen ze hem de steile weg af tot aan het dorp. Net op tijd slaagden ze erin om Boniface Kapindo aan boord van een vrachtwagen te krijgen die met een lading guaves op weg was naar de stad. Deze samenloop van omstandigheden heeft zijn leven gered. Als hij had vastgezeten in het dorp, zonder verzorging, zou Boniface Kapindo het niet overleefd hebben.

Toen hij ontwaakte in het ziekenhuis, kwam de pijnlijke herinnering aan de ontploffing terug. Boniface Kapindo tastte zijn lakens af en zocht tevergeefs zijn benen. Hij besefte ook dat hij slechts door één oog kon zien, het andere was geraakt door een mijnscherf. “Ik voelde me nog maar half een man. Het heeft me heel wat tijd gekost om te aanvaarden wat er gebeurd was.”

Hem helpen dit te aanvaarden was nu juist de taak van Rose Mujungu. Zij is sociaal assistente voor Handicap International. Sinds 2009 verleent de organisatie hulp in Oeganda en voert ze sensibiliseringsprojecten over de risico’s van mijnen en explosieve oorlogsresten voor de bevolkingsgroepen die gevaar lopen. De teams van Handicap International verdelen ook gratis prothesen en voorzien het revalidatiecentrum van Fort Portal van medisch materiaal. Boniface Kapindo gaat regelmatig naar het centrum. Hij kreeg er een aangepaste prothese. Hij ontmoette er ook andere mijnenslachtoffers die nu vrienden zijn geworden en Rose, die hem door middel van psychologische ondersteuning helpt om deze verschrikkelijke ervaring te boven te komen.

De meeste slachtoffers van antipersoonsmijnen die in verafgelegen dorpen wonen, zijn niet op de hoogte van de diensten die worden aangeboden door het centrum. Rose Mujungu en haar collega’s trekken rond in de regio en brengen de mijnslachtoffers naar het centrum.

Nu heeft Boniface Kapindo weer zin in het leven. “Ik heb geluk gehad”, zegt hij. Hij heeft de kracht gevonden om een nieuw leven op te bouwen voor zijn familie. Boniface Kapindo heeft een winkeltje waar hij levensmiddelen, zeep en keukengerei verkoopt. Hij wil zijn winkel uitbreiden en spaart om de vloer met cement te verharden. Hij droomt er ook van om een fiets met drie wielen te kopen waarmee hij zijn goederen kan vervoeren. “Ik zou meer producten te koop kunnen aanbieden en ermee naar andere dorpen gaan.” Met zijn twee prothesen kan hij onmogelijk terug in de bergen gaan werken. “Zelfs me verplaatsen in het dorp wordt al snel een dagelijks hindernissenparcours, een voortdurende uitdaging. Maar ik ben een van de ouderen van het dorp en de inwoners respecteren mij en vragen me vaak om advies.”