Sensibilisering voor iedereen in strijd tegen ebola

De ebola-epidemie, die begin 2014 uitbrak in Guinee, is zich ongecontroleerd blijven verspreiden in heel West-Afrika. De situatie is in die mate ernstig dat de regeringen van Sierra Leone en Liberia onlangs officieel de noodtoestand moesten afkondigen. Op 15 augustus 2014 werden 2127 ebolagevallen gemeld en hebben 1145 mensen het leven gelaten ten gevolge van ebola.[1]

Toen er aanvankelijk ebolagevallen werden vastgesteld in het oosten van Sierra Leone, kon Handicap International haar gebruikelijke activiteiten verderzetten. Toen het virus zich maar bleef verspreiden, bleven onze teams de situatie op de voet volgen en moesten sommige medewerkers de meest getroffen gebieden van het land verlaten en zich elders vestigen. Parallel hiermee is Handicap International binnen de lokale gemeenschappen ook boodschappen beginnen verspreiden over het ebolavirus. Adam Huebner, coördinator Gezondheid en Revalidatie van Handicap International, beschrijft waarom het belangrijk is om hierbij ook mensen met een handicap te integreren.

Preventieboodschappen voor iedereen

Diensten en informatie zijn enorm moeilijk toegankelijk voor mensen met een handicap. Men richt de boodschappen vaak tot het grote publiek, zonder zich erom te bekommeren of mensen met een handicap wel toegang hebben tot deze informatie. Bovendien lopen in West-Afrika betrouwbare informatie en geruchten, verkeerde opvattingen en traditionele overtuigingen vaak door elkaar. Dit maakt het des te moeilijker om belangrijke boodschappen over te brengen.

Daarnaast rekenen mensen met een handicap vaak op de steun van andere mensen voor hun dagelijkste activiteiten. Het gaat dan vaak om fysieke steun (bijvoorbeeld iemand die hun rolstoel voortduwt, iemand die een slechtziend persoon bij de hand neemt, etc.). Mensen met een handicap maken zich zorgen hierover en krijgen hierdoor meer stress. Dit zorgt eveneens voor een ongegronde angst bij mensen uit de gemeenschap.

Naar aanleiding van een beslissing van de regering om alle beschikbare middelen in te zetten voor de strijd tegen de epidemie, heeft Handicap International bepaalde financiële middelen aangewend om sensibiliseringsacties op poten te zetten en om mee te helpen aan de preventie van het ebolavirus. Handicap International en haar partners hebben al sensibiliseringssessies georganiseerd in Freetown en daarbuiten, in samenwerking met 17 verenigingen van mensen met een handicap, gespecialiseerde onderwijsinstellingen, gespecialiseerde instituten en gemeenschappen van mensen met een handicap. Meer dan 1276 mensen met een handicap (en sommige mensen zonder handicap) hebben hieraan deelgenomen. Erg belangrijk hierbij is het feit dat ze eveneens vragen hebben kunnen stellen en dat we zo de verkeerde opvattingen binnen hun gemeenschap hebben kunnen wegnemen. Deze mensen hebben ook 1500 stukken zeep gekregen. Dit was dé gelegenheid om het belang van hygiëne te benadrukken, een cruciaal element in de strijd tegen het virus.

“Eerste complete informatie over ebola”

De organisaties en mensen met een handicap zelf waren zeer getroffen door de aandacht die hen werd geschonken. Ze verklaarden dat dit "de eerste en enige complete informatie" was die ze hadden ontvangen sinds het begin van de epidemie. Deze mensen hebben eveneens openlijk gepraat en nagedacht over het werkelijke bestaan van het ebolavirus. Sommige mensen dachten immers nog dat het ging om een virus dat verzonnen was door buitenlanders, of simpelweg om een vorm van cholera of malaria (deze twee vertonen een zeer hoge prevalentie tijdens het regenseizoen, dat op dit moment loopt) en dat de regering deze epidemie op een nieuwe manier voorstelde voor politieke doeleinden.

Door het ebolavirus voor te stellen als een reëel en begrijpelijk probleem, en niet enkel als een abstracte term die paniek zaait, verdwijnen de angst en het gebrek aan vertrouwen beetje bij beetje. De mensen en gemeenschappen kunnen vervolgens eenvoudige en efficiënte strategieën ontwikkelen die de overdracht van het virus kunnen tegengaan. Alle betrokken partijen (institutionele en humanitaire instellingen) verspreiden voortaan doelgerichte boodschappen in het hele land. Handicap International is ook aanwezig om ervoor te zorgen dat niemand in de vergeethoek raakt.

Adam Huebner is gevestigd in Freetown. Hij werkt sinds februari 2014 als coördinator Gezondheid en Revalidatie voor de programma's Sierra Leone en Liberia van Handicap International. Hij heeft antropologie gestudeerd aan de Universiteit van Wisconsin in de Verenigde Staten en volksgezondheid/epidemiologie aan de Universiteit Chulalongkorn van Bangkok in Thailand.