Kobani, stad in puin vol explosieven

Kobani ligt bedolven onder een alarmerende hoeveelheid niet-ontplofte wapens. In het centrum van de Syrische stad liggen gemiddeld tien stukken achtergebleven munitie per vierkante meter. Deze niet-ontplofte tuigen en boobytraps betekenen een reëel gevaar voor de naar Kobani terugkerende Syriërs en verhinderen de humanitaire hulp. Handicap International organiseert sensibiliseringscampagnes om het gevaar in te perken en is begonnen aan de opruiming van de explosieven.

In april 2015 evalueerden experten van Handicap International de toestand in Kobani. Ons team zag er met eigen ogen de gevolgen van de gewelddadige strijd die woedde in het stadscentrum en de zuidelijke en noordelijke wijken van de stad.

Na vier maanden van grondgevechten [1] en luchtaanvallen onder leiding van de VS-coalitie, is ongeveer 80% van de gebouwen verwoest. Het team ontdekte er zo’n duizend bomkraters, waarvan sommigen meer dan tien meter breed waren. Deze kraters werden veroorzaakt door hevige gevechten, waaronder meer dan 700 luchtaanvallen met 250 kg tot één ton zware luchtbommen en veertig ontplofte bomauto's in het stadscentrum.

Toestand penibeler dan ergste verwachtingen

Dit heeft ongekende gevolgen: met gemiddeld tien stukken achtergebleven munitie per vierkante meter ligt het centrum van Kobani bedolven onder de wapens. Door de hevige en langdurige gevechten liggen er nog heel wat niet-ontplofte (professionele en zelfgemaakte) tuigen verborgen tussen het puin van de ingestorte en beschadigde gebouwen. Daarnaast liggen er nog veel boobytraps verspreid over de wijken waar de hevigste gevechten plaatsvonden, waaronder zelfs explosieve tuigen in lijken.

"Wat we in Kobani te zien kregen, oversteeg onze ergste verwachtingen. Een groot deel van de stad is volledig verwoest en we hebben er meer niet-ontplofte wapens dan ooit tevoren aangetroffen", zegt experte Alma Al-Osta die voor Handicap International mee het anti-wapenbeleid bepaalt.

"De niet-ontplofte tuigen en boobytraps brengen de mensen die uit Kobani wegvluchtten en nu naar huis willen terugkeren elke dag opnieuw in gevaar. Door die explosieven kunnen de mensen hun leven hier onmogelijk heropbouwen en zijn sommige wijken gewoonweg onbereikbaar. Humanitaire organisaties kunnen hier niet veilig werken en de kwetsbare burgers de nodige ondersteuning geven."

Sensibiliseren en opruimen

Handicap International benadrukt dat onmiddellijk actie moet worden ondernomen in Syrië om de inwoners te beschermen tegen deze wapens die doden en handicaps veroorzaken en om de slachtoffers ervan te helpen. Het is van levensbelang om de bevolking, zeker zij die naar de verwoeste gebieden willen terugkeren, op de gevaren te wijzen. Handicap International is daarom al gestart met lokale waarschuwingscampagnes.

Daarnaast moeten de wapens en het puin dringend weggehaald worden, voordat de inwoners de niet-ontplofte explosieven zelf gaan opruimen. Onze organisatie gebruikt momenteel al haar expertise om de conventionele wapens en geïmproviseerde explosieven in kaart te brengen, te verwijderen en te vernietigen.

Handicap International roept ook de internationale gemeenschap op om in actie komen en de verschrikkelijke impact van het gebruik van explosieven in dichtbevolkte gebieden zoals Kobani erkennen. De internationale politiek moet zich engageren om het gebruik van explosieven in dichtbevolkte gebieden een halt toe te roepen.

[1] De gevechten begonnen eind september 2014. Na vier maanden van strijd werd de stad Kobani op 25 januari 2015 officieel ingenomen door de Koerdische troepen.